فیزیوتراپی ، علمی است که وظیفه آن استفاده از تمام عوامل فیزیکی (گرما، حرکت…) موجود در محیط برای بازیابی عملکرد بدن انسان است، به گونه ای که کیفیت زندگی و ادراک سلامتی توسط بیمار به حداکثر توان خود می رسد.
به عبارت دیگر فیزیوتراپی عملی است که با از بین بردن آسیب های ناشی از بیماری های خاص به سیستم اسکلتی عضلانی به بهبود بیماران کمک می کند. این روش که به بیماران اجازه می دهد به فعالیت های عادی روزمره خود بازگردند، در روند بهبودی از اهمیت بالایی برخوردار است.
فیزیوتراپی در تمام زمینه های بیماری های اسکلتی عضلانی، عصبی، قلبی عروقی، تنفسی کاربرد دارد. افرادی که این کار را انجام می دهند فیزیوتراپیست نامیده می شوند. آنها علاوه بر انجام درمان فیزیکی، به بهبود روحی نیز به بیماران کمک می کنند.
طبق تعریف فدراسیون جهانی فیزیوتراپی (WCPT): فیزیوتراپی یک تخصص در طب ترمیمی است که به افراد درمان هایی را برای حفظ، توسعه و به حداکثر رساندن بهبود سلامت خود ارائه می دهد. موارد آسیب، بیماری، اختلال در حرکت و عملکرد در فرآیند توسعه انسانی درمان های فیزیوتراپی بر بهبود، بهبود، پیشگیری و درمان عملکردهای حرکتی تا حد امکان تمرکز دارند.
عملکردهای فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک رویکرد غیرجراحی است که هدف آن حفظ، بازیابی و بهبود وضعیت فیزیکی عمومی است.
عدم وجود درد در حین حرکت برای بیماران از نظر استقلال جسمی، توانایی کار و بهبود کیفیت زندگی آنها مهم است. فیزیوتراپیست ها به بیماران کمک می کنند تا قدرت خود را بازیابند و پس از آسیب، بیماری یا جراحی بهبود یابند و همچنین از انجام جراحی در آینده جلوگیری می کنند.
فیزیوتراپیست ها حرکت، نوع بدن و تعامل بین اجزای بدن را ارزیابی می کنند و راه حل های موثر و اقتصادی را برای افزایش تحرک، کاهش درد، کاهش نیاز به جراحی یا استفاده از مسکن های مخدر توصیه می کنند.
فیزیوتراپیست ها همچنین به بیماران کمک می کنند تا در یک برنامه توانبخشی که متناسب با نیازهای هر بیمار است، شرکت کنند. مطالعات نشان میدهد که بیحرکتی ماهیچههای حمایت کننده از ستون فقرات را ضعیف میکند، روند بهبودی را به تأخیر میاندازد و حتی برخی شرایط پزشکی را بدتر میکند.
مدت زمان انجام این روش ها و تعدا جلسات فیزیوتراپی با توجه به وضعیت بیمار و روش هایی که برای درمان و کاهش درد او لازم است انجام متغیر می باشد.
فیزیوتراپی می تواند به افراد در هر سنی با انواع شرایط پزشکی کمک کند. فیزیوتراپیست در تمام مراحل بهبودی، از تشخیص اولیه تا بهبودی و پیشگیری از عود، به مراقبت از بیماران کمک می کند. فیزیوتراپی می تواند یک درمان مستقل یا به عنوان یک درمان کمکی برای درمان های دیگر باشد.
فیزیوتراپیست ها بسته به تخصص آموزشی خود می توانند طیف وسیعی از شرایط را درمان یا کمک کنند، مانند :
– شرایط قلبی ریوی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، فیبروز کیستیک و انفارکتوس پس از میوکارد.
– درمان مکانیکی برای شرایطی مانند سندرم تونل کارپال و انگشت ماشه ای .
– اختلال عملکرد اسکلتی عضلانی مانند کمردرد، تاندونیت روتاتور کاف و اختلالات مفصل گیجگاهی فکی.
– بیماری های عصبی مانند سکته مغزی، تورتیکولی ، آسیب نخاعی، بیماری پارکینسون ، مولتیپل اسکلروزیس، اختلال عملکرد دهلیزی و آسیب مغزی تروماتیک.
– بیماری های کودکان مانند تاخیر در رشد ، فلج مغزی و دیستروفی عضلانی.
– آسیب های مرتبط با ورزش، مانند ضربه مغزی و آرنج تنیس بازان
– سلامت زنان و اختلال در عملکرد کف لگن مانند بی اختیاری ادرار و لنف ادم.
– موقعیت های دیگری که فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند شامل سوختگی، مراقبت از زخم و زخم های دیابتی است .
پروتکل های فیزیوتراپی شامل چیست ؟
تمرین درمانی
در این روش که با نام ورزش درمانی نیز شناخته می شود ، بیماران ورزش های کنترل شده ای دریافت خواهند کرد که عضلات ضعیف را هدف قرار داده و آنها را به سطح طبیعی عملکرد باز می گرداند.
تمرین درمانی فعال به رساندن مواد مغذی به دیسک ها، عضلات، رباط ها و مفاصل ستون فقرات و همچنین در آینده به کاهش شدت و مدت درد ستون فقرات (گردن یا کمر) کمک می کند.
درمان دستی یا مانوال تراپی
درمان دستی شکل پیشرفته ای از فیزیوتراپی است که ریشه های مشکل را به جای علائم درمان می کند و در این روش از یک رویکرد بسیار ملایم و عملی برای تسکین درد و سفتی در عضلات، مفاصل و بافت همبند با استفاده از تکنیکهای دستی استفاده میکند. این روش درمانی مبتنی بر شواهد علمی است که در آن فیزیوتراپیست ها از دستان خود برای درمان و کاهش نواحی اسپاسم عضلانی، رهاسازی عضلات سفت و مفاصل سفت یا تحریک اعصاب استفاده می کنند که اینها می توانند به کاهش درد و تنش کمک کنند.
هدف از این روش کشش، حرکت مفاصل و کشش ، کمک به شل کردن عضلات سفت برای کاهش درد ستون فقرات، کاهش تورم و افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات است.
درمانگران از دستان خود برای اعمال نیرو و دستکاری بافت ها برای شل کردن عضلات منقبض، شکستن بافت اسکار، تسکین اسپاسم عضلانی و بهبود عملکرد مفاصل استفاده می کنند.
شرایطی که معمولا با مانوال تراپی درمانی ، درمان می شوند عبارتند از:
– پیچ خوردگی مچ پا
– درد پایین کمر
– گردن درد
– مشکلات شانه (آسیب روتاتور کاف، گیرافتادگی / بورسیت)
– سردرد
– مشکلات مختلف زانو
– مشکلات لگن
– درد قفسه سینه
– درد آرنج (آرنج گلف باز، آرنج تنیس بازان و غیره)
الکتروتراپی
این روش با استفاده از تکانه های الکتریکی روی اعصاب و ماهیچه ها از با استفاده از قرار دادن دستگاه روی پوست اثر می گذارد.
هدف از استفاده از این روش درمانی تسکین درد، کاهش تورم و تسهیل انقباض عضلانی است. فیزیوتراپیست برای اعمال این روش دستگاه را طوری تنظیم می کنند که شدت تحریک به تناسب مشکلات، سنگین یا سبک باشد.
سوزن خشک
در این روش سوزن های نازک از طریق پوست تا نقاط دردناک در نواحی عمیق بافت وارد می شوند. آنها ریز ضایعات را در بافت آسیب دیده ایجاد می کنند و به طور کلی بدون درد هستند، کشش بافت را کاهش می دهند، جریان خون را افزایش می دهند و در نتیجه فرآیندهای فیزیولوژیکی را به حالت طبیعی نزدیک می کنند. از این رو به آن سوزن خشک گفته می شود زیرا تزریقی وجود ندارد.
مزایای فیزیوتراپی چیست؟
تاثیرات فیزیوتراپی بر سیستم عصبی
تمرینات فیزیوتراپی تاثیر زیادی بر روی سیستم عصبی به ویژه گیرنده ها دارد و در نتیجه تغییراتی در برخی از فعالیت های اندام های داخلی و خون قوی ایجاد می کند.
به عنوان مثال، هنگامی که پشت گردن، شانه ها و پشت را ماساژ می دهید، باعث تغییراتی در اندام های اعصاب گردن و اندام هایی می شود که توسط مراکز رویشی برتر در ماده خاکستری بطن سوم کنترل می شوند. همچنین می تواند برای درمان بیماری های بینی و گلو استفاده شود.
اثرات فیزیوتراپی بر روی پوست
هنگام انجام فیزیوتراپی با ماساژ پوست، نه تنها مستقیماً روی پوست تأثیر می گذارد، بلکه کل بدن را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
هنگام ماساژ، در تماس مستقیم با پوست خواهد بود و در نتیجه باعث تنفس بهتر پوست، افزایش خاصیت ارتجاعی، زیبایی و در عین حال افزایش عملکرد محافظتی بدن از پوست می شود.
برای کل بدن مانوال تراپی باعث می شود سلول ها توانایی ترشح مواد غدد درون ریز را افزایش دهند، این مواد وارد خون می شوند و فعالیت رگ های خونی و اعصاب پوست را افزایش می دهند. از طرفی ماساژ فیزیوتراپی توسط رفلکس های عصبی بر کل بدن تأثیر می گذارد و ظرفیت عملکرد بدن را افزایش می دهد.
اثرات فیزیوتراپی بر عضلات، تاندون ها و مفاصل
مانوال تراپی با ماساژ عملکرد ماهیچه ها را افزایش می دهد و در نتیجه به عضلات کمک می کند تا عملکرد خود را سریعتر بازیابی کنند. به عنوان مثال، هنگامی که شما زیاد کار می کنید، ایجاد ادم، اسپاسم و درد آسان است، سپس ماساژ به درمان بسیار فعال کمک می کند.
علاوه بر این تمرینات فیزیوتراپی تاثیر مثبتی بر روی تاندون ها دارد، باعث افزایش توانایی عملکرد تاندون ها و رباط ها، افزایش ترشح مایعات و گردش در اطراف مفاصل می شود. بنابراین در درمان برخی از بیماری ها در مفاصل تاثیر دارد.
اثرات فیزیوتراپی بر روی سیستم گردش خون
تمرینات فیزیوتراپی رگهای خونی را گشاد میکند، مقاومت جریان خون را کاهش میدهد و مستقیماً خون را به قلب برمیگرداند و در نتیجه بار قلب را کاهش میدهد. به ویژه، برای افرادی که فشار خون بالا دارند اما ورزش کمی دارند، تمریندرمانی باعث کاهش فشار خون می شود.
اثرات فیزیوتراپی بر دستگاه تنفسی، گوارشی
– برای تنفس: تمرینات فیزیوتراپی ظرفیت حیاتی را افزایش می دهد، آمفیزم، آسم برونش، اسکلروز ریوی را درمان می کند و در نتیجه به پیشگیری از بیماری با اختلال عملکرد تنفسی کمک می کند.
– برای دستگاه گوارش: فیزیوتراپی حرکات روده و معده را افزایش می دهد، عملکرد ترشح را تنظیم می کند، بنابراین به شما در بهبود عملکرد گوارش کمک می کند.