بیماری پرکاری غده هیپوفیز چیست و چه علائمی دارد؟

برای آشنایی با بیماری پرکاری غده هیپوفیز ، علل ، علائم و نحوه درمان آن با ما همراه باشید .
غده هیپوفیز یک غده کوچک است که در پایه مغز قرار دارد و اندازه آن به اندازه یک نخود است.
این غده از غدد درون ریز به شمار می رود و هورمون هایی را تولید می‌کند که برخی از عملکردهای اصلی بدن را تنظیم می کنند.
این عملکردهای اصلی شامل رشد ، فشار خون ، متابولیسم و عملکرد جنسی است.
پرکاری هیپوفیز در شرایطی رخ می دهد که این غده تولید بیش از حد هورمون ها را شروع کند.

این بیماری می تواند بسیاری از عملکردهای بدن را تحت تأثیر قرار دهد . این عملکردها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
– تنظیم رشد
– بلوغ در کودکان
– رنگدانه پوست
– عملکرد جنسی
– تولید شیر در مادران شیرده
– تیروئید
– تولید مثل

علائم بیماری پرکاری غده هیپوفیز

علائم بیماری پرکاری غده هیپوفیز بر اساس شرایطی که ایجاد می کند ، متفاوت است. در اینجا ما به طور جداگانه به بررسی هر یک از شرایط و علائم آنها خواهیم پرداخت.

1.علائم سندروم کوشینگ ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– چربی اضافه و زیاد بدن
– مقدار غیر معمول موی صورت در زنان
– کبود شدن آسان بدن
– شکننده بودن و یا شکستگی آسان استخوان ها
– کشش در شکم که اغلب به رنگ قرمز یا صورتی هستند.

2. علائم غول پیکری یا آکرومگالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– دست ها و پاهای بزرگتر از حد معمول
– پوست چرب و ضخیم
– تعریق زیاد و بوی بد بدن
– ضعف
– صدای بم
– بزرگ شدن زبان
– سردرد
– دوره های قاعدگی نامنظم
– اختلال نعوظ
– درد مفصل و حرکت محدود

3. علائم گالاکتوریا و پرولاکتینوما :

– حساس شدن سینه در زنان
– تولید شیر در سینه های زنان غیر باردار و به ندرت در مردان
– اختلال در تولید مثل
– قاعدگی نامنظم یا توقف چرخه قاعدگی
– ناباروری
– میل جنسی کم
– اختلال در نعوظ
– سطح انرژی پایین

4. پرکاری غده هیپوفیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– اضطراب یا عصبی بودن
– بالا بودن ضربان قلب
– خستگی
– ضعف عضلانی
– نامنظم بودن ضربان قلب
– کاهش وزن

علل ایجاد بیماری پرکاری غده هیپوفیز چیست؟

سوء عملکرد در غده هیپوفیز و ایجاد اختلالات مانند پرکاری هیپوفیز به احتمال زیاد ناشی از تومور است.
شایع ترین نوع تومور آدنوم نامیده می شود و غیر سرطانی می باشد.
تومور می تواند باعث تولید بیش از حد هورمون در غده هیپوفیز شود.
تومور یا مایعی که در اطراف آن وجود دارد ، ممکن است بر روی غده هیپوفیز فشار وارد کنند که این فشار می تواند منجر به تولید بیش از حد هورمون یا تولید خیلی کم هورمون شود که باعث کم کاری غده هیپوفیز می‌شود.
علت ایجاد این نوع تومور ها مشخص نیست اما پزشکان حدس می‌زنند که علت آن ممکن است ارثی باشد.
برخی از تومورهای ارثی ناشی از بیماری شناخته شده ای به نام سندروم نئوپلازی غدد درون ریز متعدد هستند.

این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟

آزمایش های تشخیصی برای تشخیص بیماری پرکاری غده هیپوفیز بسته به علائم و سابقه پزشکی بیمار متفاوت هستند.
پزشک پس از سوال در مورد علائم بیماری و سابقه پزشکی بیمار ، معاینات فیزیکی را انجام داده و سپس ممکن است برخی از آزمایش های زیر را تجویز کند:
– آزمایش خون
– تست تحمل گلوکز خوراکی
– آزمایش های تخصصی نمونه گیری خون
– آزمایشات تصویربرداری سی تی اسکن یا ام آر آی در صورت مشکوک بودن به وجود تومور در هیپوفیز
پزشک ممکن است از یک یا ترکیبی از این آزمایشات برای تشخیص صحیح استفاده کند.

گزینه های درمانی برای بیماری پرکاری غده هیپوفیز چیست؟

درمان این بیماری بر اساس تشخیص خاص بیماری ایجاد می شود با این حال درمان ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشد :

1. تجویز دارو

در صورتی که به دلیل وجود تومور بیمار دچار پرکاری غده هیپوفیز شود ، پزشک ممکن است از دارو برای کوچک کردن تومور استفاده کند . ممکن است این داروها قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور تجویز شوند.
در صورتی که پزشک تصمیم به جراحی نداشته باشد ، ممکن است از دارو برای حذف تومور استفاده شود.
در مورد سایر بیماری های پرکاری هیپوفیز داروها ممکن است به درمان یا مدیریت آنها کمک کنند.
شرایطی که برای مدیریت یا درمان ممکن است به دارو نیاز داشته باشد ، عبارتند از:

– پرولاکتینوما
در این شرایط داروها می توانند سطح پرولاکتین بیمار را کاهش دهند .

– آکرومگالی یا ظاهر غول پیکر
داروها در این شرایط می‌توانند میزان هورمون های رشد را کاهش دهند.

2. عمل جراحی

در صورت وجود تومور در هیپوفیز برای حذف آن از غده هیپوفیز ، جراحی انجام می‌شود که به این نوع جراحی آدنومکتومی ترانسفنوئید گفته می شود.
برای برداشتن تومور ، جراح یک برش کوچک در لب بالایی و بینی بیمار ایجاد می کند .
این برش ایجاد شده به جراح این امکان را می دهد تا به غده هیپوفیز رسیده و تومور را از بین ببرد.
به طور معمول در صورتی که این نوع جراحی توسط یک جراح با تجربه و ماهر انجام شود، بیش از ۸۰ درصد موفقیت دارد.

3. تابش- تشعشع

در صورتی که امکان جراحی برای برداشتن تومور نباشد ، تابش اشعه یکی دیگر از گزینه ها است.
این روش همچنین می‌تواند به از بین بردن هرگونه بافت توموری که ممکن است از جراحی قبلی باقی مانده باشد، کمک کند .
علاوه بر این می توان از پرتو درمانی برای تومور هایی که به دارو پاسخ نمی دهند، استفاده نمود . دو نوع تابش وجود دارد که شامل موارد زیر می باشند :

• پرتو درمانی معمولی
در این روش دوزهای کم در طی یک دوره ۴ تا ۶ هفته ای به بیمار داده می شود . بافت های اطراف ممکن است در طی این نوع پرتو درمانی آسیب ببینند.

• استریوتاکتیک درمانی
در این روش دوز بالای پرتو ، تومور را هدف قرار می دهد. این کار معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود و هنگامی که در یک جلسه انجام شود احتمال آسیب دیدن بافت های اطراف کمتر است.
اما ممکن است پس از آن به درمان مداوم جایگزینی هورمون نیاز باشد.

منبع