سی تی اسکن ستون فقرات چیست و چرا انجام می شود؟

توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن ستون فقرات ، یک آزمایش تصویربرداری تشخیصی است که برای کمک به تشخیص یا رد آسیب ستون فقرات در بیماران آسیب دیده استفاده می شود.
توموگرافی کامپیوتری که به اسکن CT یا CAT نیز معروف است ، یک آزمایش تصویربرداری تشخیصی پزشکی است که مانند اشعه ایکس سنتی چندین عکس از داخل بدن تولید می کند . این روش سریع ، بدون درد ، غیر تهاجمی و دقیق است و در موارد اضطراری می ‌تواند آسیب‌های داخلی و خونریزی را به سرعت نشان داده و به نجات جان انسان ها کمک کند.
تصاویر مقطعی تولید شده در سی تی اسکن می تواند در چندین صفحه از نو قالب بندی شوند . آنها حتی می توانند تصاویر سه بعدی نیز تولید کنند و این تصاویر را می توان بر روی مانیتور کامپیوتر مشاهده نمود یا روی فیلم یا توسط چاپگر سه بعدی چاپ کرد . همچنین می توان آنها را به سی‌ دی یا دی ‌وی ‌دی نیز منتقل کرد.
تصویر حاصل از سی تی اسکن از اندام های داخلی ، استخوان ها ، بافت نرم و رگ‌های خونی جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس سنتی فراهم می کند . با استفاده از سی تی اسکن ساختار استخوانی مهره های ستون فقرات و دیسک های بین مهره ای و تا حدی بافت‌های نرم نخاع به وضوح و با دقت بالا نشان داده می ‌شوند.

کاربرد های معمول سی تی اسکن ستون فقرات شامل چیست ؟

شاید بیشترین استفاده از سی تی اسکن ستون فقرات برای تشخیص آسیب دیدگی یا رد آن باشد . اسکن ستون فقرات همچنین ممکن است برای موارد زیر نیز انجام شود :
– ارزیابی آسیب دیدگی ستون فقرات به دلیل شکستگی
– ارزیابی ستون فقرات قبل و بعد از جراحی
– به تشخیص علت درد ستون فقرات کمک می‌ کند . یکی از رایج ترین دلایل درد ستون فقرات که ممکن است توسط سی تی اسکن تشخیص داده شود دیسک بین مهره‌ای یا فتق است که گاهی اوقات این تشخیص با استفاده از CT میلوگرافی انجام می شود.
– اندازه گیری دقیق تراکم استخوان در ستون فقرات و پیش‌ بینی اینکه آیا شکستگی مهره در بیمارانی که در معرض پوکی استخوان قرار دارند وجود دارد یا خیر.
– ارزیابی ناهنجاری های مادرزادی ستون فقرات یا اسکولیوز
– تشخیص انواع مختلفی از تومورها در ستون مهره از جمله مواردی که از ناحیه دیگری از بدن در آنجا پخش شده است.
برخی دیگر از تومورهایی که در جای دیگر به وجود می‌آیند ابتدا با رسوب یافتن سلول های بدخیم (متاستازها) در مهره ها شناسایی می شوند ، سرطان پروستات یک نمونه از آنها است.
– روش های تشخیصی مانند بیوپسی یا نمونه برداری از یک منطقه مشکوک برای تشخیص سرطان یا حذف مایعات از عفونت موضعی(آبسه)
در بیماران مبتلا به تنگی کانال ستون فقرات ، شکستگی مهره ها ، عفونت یا بیماری دژنراتیو مانند آرتروز ، انجام سی تی اسکن ستون فقرات ممکن است اطلاعات مهمی را به تنهایی یا توسط ام آر آی ارائه دهد.

نحوه آمادگی برای انجام سی تی اسکن ستون فقرات

– بیمار باید قبل از انجام سی تی اسکن لباس خود را با لباس های راحت بیمارستانی تعویض کند.
– ضروری است بیمار هرگونه اشیا فلزی از جمله جواهرات ، عینک ، سمعک ، دندان مصنوعی ، گیره سر و غیره که ممکن است تصاویر سی تی اسکن را تحت تاثیر قرار دهند از خود دور کند.
– در صورت استفاده از مواد حاجب در طول انجام این روش تصویربرداری ممکن است از بیمار خواسته شود که چند ساعت قبل از انجام تصویربرداری ناشتا باشد.
– در صورتی که بیمار به دارو یا ماده غذایی خاصی آلرژی دارد ، باید این مسئله را با پزشک یا تکنسین در میان بگذارد.
همچنین در صورتی که بیمار حساسیت شناخته ‌شده‌ای نسبت به ماده حاجب داشته باشد ، پزشک ممکن است برای کاهش خطر واکنش های آلرژیک ، داروهایی که معمولاً استروئید می باشند را برای او تجویز کند.
– ضروری است که بیمار در مورد بیماری های اخیر یا سایر شرایط پزشکی و دارا بودن سابقه بیماری قلبی ، آسم ، دیابت ، بیماری‌های کلیوی یا مشکلات تیروئیدی با پزشک و تکنسین مشورت کند.
– در صورت وجود یا احتمال بارداری ، زنان باید همیشه تکنسین و پزشک را از این مسئله آگاه کنند.
– در صورتی که پزشک انجام سی تی اسکن را با تزریق ماده حاجب تجویز نموده باشد ، قبل از انجام سی تی اسکن از بیمار رگ گیری می شود.

تصویر برداری چگونه انجام می شود؟

پس از وارد شدن بیمار به اتاق برای انجام سی تی اسکن ستون فقرات بر روی تخت معاینه به پشت دراز می کشد.
تکنسین از نوارها و بندهایی که برای کمک به بیمار برای حفظ وضعیت صحیح و بی حرکت ماندن در طول تصویربرداری استفاده نموده و آنها را محکم می کند.
بسیاری از اسکنرها به اندازه کافی سریع هستند که می‌توان کودکان را بدون استفاده از داروهای آرام بخش اسکن نمود . در غیر این صورت و در موارد خاص ممکن است برای کودکانی که نمی توانند آرام بمانند از داروهای آرام بخش استفاده شود.
زیرا حرکت باعث تار شدن تصاویر می‌شود و کیفیت درمان را به همان روشی که روی عکس ها تاثیر می‌ گذارد ، پایین می آور.
د در صورتی که از ماده حاجب استفاده شود در حین انجام سی تی اسکن ، ماده حاجب به داخل ورید بیمار تزریق می شود.
اسکن ستون فقرات همچنین ممکن است پس از تزریق ماده حاجب به کانال نخاع و در حین آزمایش مایع نخاعی که به آن میلوگرام نیز می‌گویند ، انجام شود . این کار به مکان یابی التهاب یا فشرده‌سازی عصبی و تشخیص تومور کمک می کند.
برای انجام اسکن ، تخت معاینه از طریق اسکنر حرکت می کند تا موقعیت شروع صحیح اسکن ها را تعیین کند .
در حین اسکن ممکن است از بیمار خواسته شود تا نفس خود را برای چند ثانیه حبس کند ، زیرا هر حرکتی ازجمله تنفس و حرکت بدن می تواند منجر به ایجاد مصنوعات روی تصاویر شود که این باعث افت کیفیت تصویر و تاری آن ها می‌ شود و در عکس طوری ظاهر می‌شود که انگار عکس از یک جسم در حال حرکت گرفته شده باشد.

تفسیر نتایج سی تی اسکن

رادیولوژیست ، پزشکی است که به طور ویژه برای نظارت و تفسیر آزمایشات رادیولوژی آموزش دیده است و تصاویر را تجزیه و تحلیل می‌کند و گزارشی رسمی برای پزشک ارسال می کند .

سی تی اسکن ستون فقرات در کرج