میگرن یکی از بیماری های شایع است که میزان ابتلا به آن در زنان سه برابر مردان است . یکی از نگرانی های افراد مبتلا عود کردن حملات بیماری میگرن در بارداری است .
میگرن معمولاً در زنان از سن بلوغ شروع شده و شیوع بیشتری می یابد که نشان می دهد هورمون های جنسی زنان ممکن است در افزایش بار میگرن در زنان نقش داشته باشند.
میگرن در زنان بیشترین شیوع را در طی سالهای باروری دارد . به طور تقریبی ۲۱ تا ۲۸ درصد از افراد مبتلا به میگرن هر ساله عود این بیماری را تجربه می کنند و در ۸۰ درصد این زنان حملات میگرن در بارداری ادامه یافته و بیشترین فعالیت آن در سه ماهه اول بارداری اتفاق می افتد.
علاوه بر این ، بیش از نیمی از زنان مبتلا به میگرن همچنان در طول ماه اول پس از زایمان نیز دچار سردرد میشوند.
این بیماری در دوران بارداری با افزایش سه برابری اختلالات فشار خون از جمله پره اکلامپسی همراه است بنابراین ممکن است باعث ایجاد موارد زیر شود:
– تولد زودرس
– وزن کم نوزاد هنگام تولد
– بستری شدن نوزاد
– تشنج ناشی از تب
چه عواملی باعث بروز سردردهای میگرنی در دوران بارداری می شوند؟
به نظر می رسد سردردهای میگرنی با ژنتیک مرتبط باشند، به این معنی که این سردردها در خانواده ها ایجاد می شوند و معمولاً یک رویداد محرک وجود دارد که آنها را آزاد می کند.
متداول ترین عوامل تحریک کننده حداقل در خانم ها نوسانات سطح هورمون ها به ویژه افزایش و کاهش استروژن است.
به همین دلیل مادرانی که مبتلا به بیماری میگرن هستند معمولاً در سه ماهه اول بارداری که هنوز سطح هورمون ها از جمله استروژن تثبیت نشده است این دردها را تجربه می کنند.
افزایش حجم خون که در سه ماهه اول بارداری نیز رایج است ، می تواند یک عامل اضافه برای ایجاد حملات بیماری میگرن در بارداری باشد.
هنگامی که رگ های خونی در مغز منبسط می شوند تا جریان خون اضافه را در خود جای دهند ، می تواند بر روی انتهای عصب حساس فشار وارد کنند که این مسئله باعث ایجاد درد می شود.
سایر عوامل محرک میگرن چه در دوران بارداری و چه در زمانی که باردار نباشید ، عبارتند از :
– عدم خواب کافی
محقیقین یک دانشگاه در امریکا، هنگام بارداری ۸ تا ۱۰ ساعت خواب در شب را توصیه می کنند.
– استرس
– هیدراته نبودن بدن
مطالعات نشان میدهند بدن یک سوم کسانی که دچار سردردهای میگرنی می شوند از کم آبی رنج برده و کمبود آب بدن یک عامل محرک برای دردهای میگرنی می باشند . زنان باردار باید روزانه ۱۰ فنجان یا 4/2 لیتر مایعات مصرف کنند.
بهتر است این میزان آب در طول روز نوشیده شود تا مراجعه به دستشویی باعث قطعی خواب شبانه نشود.
– مصرف مواد غذایی خاص
خوردن برخی از مواد غذایی مانند شکلات ، پنیر و غذاهای حاوی مونوسدیم گلوتامات (MGS) سردرد های میگرنی را تشدید می کنند.
– قرار گرفتن در معرض نور شدید
محرکهای مربوط به نور که شامل نور خورشید و نورهای فلورسنت است ممکن است این بیماری را تشدید کنند .
– قرار گرفتن در معرض بوهای شدید
استشمام برخی از بوها مانند بوی رنگ ، عطر و… ممکن است باعث ایجاد سردرد در افراد مبتلا به میگرن شوند.
– تغییرات آب و هوا
علائم حملات بیماری میگرن در بارداری چیست؟
علائم حمله میگرن در حین بارداری بسیار شبیه به زمانی است که باردار نیستید ، به عنوان مثال ممکن است علائم زیر را تجربه کنید :
– احساس ضربان در سر که معمولاً در یک طرف سر احساس می شود ، مثلا پشت یک چشم . همچنین ممکن است این دردها در همه جا نیز احساس شود.
– حالت تهوع
– حساسیت به نور ، بو ، صدا و حرکت
– استفراغ
درمان میگرن در بارداری چیست؟
1. درمان های خانگی
بهترین خط دفاعی برای جلوگیری و درمان میگرن استفاده از درمان های خانگی می باشد . بدین منظور لازم است موارد زیر در نظر گرفته شوند :
– عوامل محرک خود را بشناسید ، هیدراته بمانید ، خواب کافی داشته باشید ، در فواصل منظم غذا بخورید و از مصرف غذاهایی که باعث ایجاد حملات بیماری میگرن می شوند اجتناب کنید.
– استفاده از کمپرس گرم یا سرد
باید بدانید چه چیزی درد میگیرن را برای شما تسکین می دهد . در برخی افراد قرار دارن یخ در کیسه فریزی و پیچیدن آن در حوله و قراردادن آن بالای سر می تواند با بی حس کردن درد را از بین ببرد و در برخی دیگر استفاده از یک پد گرم کننده در اطراف گردن می تواند تنش در عضلات تنگ را کاهش دهد.
– قرار گرفتن در تاریکی
در هنگام حملات میگرن ، رفتن در یک اتاق تاریک و آرام ممکن است باعث بهبود درد شود ، زیرا نور و صدا می توانند سردرد را تشدید کنند.
2. استفاده از داروهای شیمیایی
بیشتر زنان باردار از ایده مصرف داروی شیمیایی در این دوران متنفر هستند . با این وجود حملات میگرن می تواند به حدی شدید باشد که گاهی اوقات تنها چیزی که درد را از بین می برد دارو است.
طبق نظر آکادمی پزشکان خانواده آمریکا (AAFP) داروهای بی خطر برای میگرن در بارداری عبارتند از:
– استامینوفن
– متوکلوپرامید : این دارو برای افزایش سرعت تخلیه معده استفاده میشود اما گاهی اوقات برای میگرن نیز تجویز می شود، به خصوص وقتی حالت تهوع یک عارضه جانبی است . مصرف این دارو در شرایط خاص احتمالاً بی خطر است.
– داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDS)
این داروها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن می باشند و فقط ممکن است بتوان در سه ماهه دوم بارداری از آنها استفاده نمود . زودتر از در این دوران احتمال سقط جنین بیشتر است و ممکن است عوارضی مانند خونریزی داشته باشد.
فراموش نکنید که بدون تجویز پزشک هیچ گونه دارویی در دوران بارداری مصرف نکنید.