علت ، علائم و درمان کم شنوایی

کم شنوایی در سراسر جهان حدود نیم میلیارد نفر (تقریباً 8٪ از جمعیت جهان) را تحت تأثیر قرار می دهد. میزان این مشکل با افزایش سن در افراد افزایش می یابد.
بیش از یک سوم افراد مسن بالای 65 سال و بیش از نیمی از افراد مسن بالای 75 سال از کم شنوایی رنج می برند. در بیشتر موارد، کم شنوایی به تدریج و در یک دوره زمانی طولانی رخ می دهد.

علل و علائم کم شنوایی

– انسداد مکانیکی (به دلیل تجمع موم، جسم خارجی در گوش، عفونت گوش خارجی یا تومور) که این
مورد علائم خاصی نداشته و در معاینه پزشکی مشخص می شود.
– عفونت گوش میانی (حاد یا مزمن)
علائم این مشکل ظاهر غیر طبیعی پرده تمپان است که در طول معاینه تشخیص داده می شود. در برخی موارد، سرگیجه، گوش درد، احساس احتقان، ترشح از گوش وجود دارد.

– آسیب گوش
علائم شامل سوراخ شدن قابل مشاهده پرده تمپان، وجود خون در کانال یا پشت پرده تمپان یا هر دو.

– اتواسکلروز
در این مورد اغلب اعضای خانواده نیز از کم شنوایی رنج می برند. کم شنوایی که به آرامی بدتر می شود و اغلب در دهه 20 یا 30 زندگی شروع می شود.

– تومورها (بدخیم یا خوش خیم)
در این مورد یک تومور قابل مشاهده در طی معاینه پزشکی تشخیص داده می شود و کم شنوایی فقط در یک گوش است .

– اختلالات ژنتیکی
اغلب اعضای خانواده نیز از کم شنوایی رنج می برند و این مشکل با بیماری در سایر سیستم های اندام همراه است.

– پرسبیکوزیس
این مشکل در سن بالا (مردان بالای 55 سال و زنان بالای 65 سال) ایجاد می شود و باعث کاهش شنوایی پیشرونده در هر دو گوش می گردد.

– مصرف برخی از داروها
این مشکل بدلیل مصرف برخی از داروها ایجاد شده و باعث کاهش شنوایی در هر دو گوش می شود. در برخی موارد، سرگیجه و از دست دادن تعادل نیز وجود دارد .

– عفونت ها (مننژیت، عفونت چرکی گوش داخلی)
در این موارد بیماری های عفونی در گذشته باعث کم شنوایی در فرد می شود. از دست دادن شنوایی در طول بهبودی یا مدت کوتاهی پس از یک بیماری عفونی رخ می دهد.

– بیماری های خود ایمنی (آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک)
علائم این مشکل شامل التهاب و بثورات مفصلی است.

– بیماری منیر
علائم شامل کم شنوایی ناگهانی و موج مانند (معمولاً در یک گوش) و احساس پری در گوش است. گاهی اوقات صدای زنگ یا سر و صدا در گوش (وزوز گوش) ویا احساس توهم چرخش یا حرکت نیز وجود دارد.

– تغییرات فشار
ناشنوایی در یک یا هر دو گوش رخ می دهد که پس از شروع ناگهانی یک فعالیت (غواصی، فرود سریع هواپیما) یا پس از ضربه به گوش ایجاد می شود. گاهی با درد، صدای انفجار، سرگیجه و زنگ در گوش همراه است.

علائم هشدار دهنده شامل چیست؟

کاهش شنوایی تنها در یک گوش و هر گونه اختلال عصبی (مشکل در جویدن یا صحبت کردن، بی حسی صورت، سرگیجه یا از دست دادن تعادل).

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم هشدار دهنده وجود دارد، باید بلافاصله با پزشک مشورت کنید.
افرادی که کم شنوایی دارند و علائم هشدار دهنده ای ندارند باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند.
از آنجایی که ردیابی کم شنوایی تدریجی می تواند دشوار باشد، پزشکان توصیه می کنند شنوایی به طور منظم برای کودکان و افراد مسن بررسی شود. این غربالگری بسیار مهم است زیرا برخی از افراد مسن که ممکن است از درمان بهره مند نیستند، متوجه مشکل شنوایی خود نمی شوند یا حتی انکار می کنند.

نحوه تشخیص کم شنوایی

پزشکان ابتدا از بیمار در مورد علائم و سابقه پزشکی می پرسند :
– چند وقت پیش بیمار متوجه کاهش شنوایی شده است.
– آیا فقط یک گوش یا هر دو گوش را درگیر هستند.
– آیا به طور ناگهانی رخ داده است (پس از ضربه به سر، با تغییر شدید فشار، یا با شروع مصرف هر دارویی).
– آیا علائم آسیب گوش (درد یا احتقان، زنگ یا وزوز در گوش، ترشح) وجود دارد.
– آیا علائم عدم تعادل وجود دارد مانند عدم تعادل در تاریکی یا احساس توهم چرخش یا حرکت (سرگیجه سیستمیک).
– آیا علائم عصبی وجود دارد (سردرد، ضعف عضلات صورت، احساس طعم غیر طبیعی).
– آیا عفونت مزمن گوش وجود دارد.
– آیا قرار گرفتن دائمی در معرض سر و صدای بلند وجود دارد.
– آیا جراحات سر وجود دارد.
– آیا بیمار از بیماری های خود ایمنی (آرتریت روماتوئید ، لوپوس اریتماتوز سیستمیک) رنج می برد.

– آیا یکی از بستگان بیمار دچار کم شنوایی شده است؟

– آیا بیمار داروهایی مصرف می کند که می توانند تأثیر مخربی بر اندام های شنوایی داشته باشند (داروهای اتوتوکسیک).
سپس پزشکان یک معاینه فیزیکی با تمرکز بر گوش ها و همچنین یک آزمایش شنوایی و یک معاینه عصبی انجام می دهند.
پزشک گوش خارجی را از نظر انسدادهای مکانیکی در مجرای گوش، عفونت ها، ناهنجاری ها و سایر ناهنجاری های قابل مشاهده معاینه می کند. پرده گوش از نظر پارگی (سوراخ شدن)، مایع و علائم عفونت حاد یا مزمن بررسی می شود.
داده های شرح حال و معاینه فیزیکی ممکن است نشان دهنده علت کم شنوایی و بررسی های لازم باشد.

به منظور روشن شدن علت کم شنوایی، پزشک ممکن است انواع روش های زیر را تجویز کند:

– آزمایشات مختلف خون
– تجزیه و تحلیل ژنتیکی
– تمپانومتری
– الکتروکوکلوگرافی
– معاینه شنوایی شناسی
– نوار قلب
– توموگرافی کامپیوتری با کنتراست مغز یا نخاع (سی تی اسکن)
– ام آر آی

درمان کم شنوایی

هر علتی که باعث کاهش شنوایی شود قابل درمان است. بسته به علت و شدت بیماری، پزشکان موارد زیر را تجویز می کنند:
– استراتژی ها و فن آوری های مختلف حمایتی
– داروها
– سمعک
– کاشت حلزون گوش
– عمل جراحي