بیماری افتادگی مثانه یا سیستوسل چیست؟

بیماری افتادگی مثانه یا سیستوسل ، بیرون زدگی مثانه به داخل واژن است. با این نوع بیماری ، ناراحتی رخ می دهد، که این گونه توصیف می شود که بیمار یک جسم خارجی را در واژن خود احساس می کند.
بدون درمان مناسب، سیستوسل شدیدترشده و بر کیفیت زندگی، سلامت عاطفی و جنسی بیمار تأثیر منفی می‌گذارد.

انواع افتادگی مثانه

تقسیم بیماری به انواع مختلف بر اساس درجه افتادگی مثانه است. سه طبقه بندی شناخته شده از شدت افتادگی مثانه وجود دارد:

1. بیرون زدگی درجه یک:

مثانه تا وسط واژن پایین می آید. این در طی معاینه روی صندلی زنان و زایمان با زور زدن تشخیص داده می شود. اغلب، این نوع را می توان با استفاده از روش های محافظه کارانه اصلاح کرد.

2. بیرون زدگی درجه دو:

افتادگی متوسط مثانه وجود دارد که در آن بیرون زدگی در نیمه پایینی واژن تشخیص داده می شود و گاهی اوقات به ورودی آن می رسد. بیماری در طی معاینه توسط متخصص زنان و زایمان بدون فشار تشخیص داده می شود.

3. بیرون زدگی درجه سوم:

در این مرحله از بیماری، مثانه از مرزهای شکاف تناسلی خارج می شود. پرولاپس در حالت استراحت فیزیکی باقی می ماند. احتمال عوارض زیاد است. درمان محافظه کارانه بی اثر است. جراحی پلاستیک ترمیمی انجام می شود.

علائم سیستوسل

در نوع خفیف ، هیچ علامتی وجود ندارد. با تشدید افتادگی، علائم سیستوسل ظاهر می شود که عبارتند از:
– احساس فشار در واژن
– احساس وجود جسم خارجی در واژن.
این علائم در هنگام ادرار کردن یا اجابت مزاج، سرفه و بلند کردن اجسام سنگین آشکارتر می شوند. به تدریج بیماری پیشرفت می کند که منجر به ضعیف شدن جریان ادرار و حتی احتباس حاد ادرار می شود. حجم ادرار باقیمانده افزایش می‌یابد، که باعث ایجاد احساس پری مثانه و همچنین اصرار ضروری برای تخلیه آن می‌شود.
در حدود یک سوم از زنان، عملکرد جنسی مختل می شود، زیرا درد در طول رابطه جنسی رخ می دهد. اگر سیستوسل شدید باشد، به دلیل تجارب عصبی قوی، بی اختیاری ادرار رخ می دهد. بیمار نگران سنگینی، احساس فشار، درد مبهم در ناحیه تحتانی شکم و کمر است که می تواند به ناحیه کشاله ران تابش کند.

علل ایجاد سیستوسل

علت اصلی افتادگی مثانه ، عدم تطابق بین قدرت دیافراگم لگن و فشار وارد بر آن است. دلایل ضعیف شدن دستگاه لیگامانی نگهدارنده اندام های دستگاه تناسلی ادراری عبارتند از:
– ایسکمی طولانی مدت دیواره قدامی واژن در هنگام زایمان.
– پارگی ساختارهای عضلانی-فاشیال و رباطی
– کاهش تون عضلانی پرینه و ضعیف شدن رباط ها به دلیل کمبود استروژن.
– ضعف ژنتیکی الیاف بافت همبند
هنگامی که فشار داخل شکمی افزایش می یابد، مثانه به داخل واژن افتادگی پیدا می کند. این با افتادگی دیواره قدامی واژن همراه است. به دلیل موقعیت آناتومیک نادرست مثانه، خروج ادرار و فشار در آن افزایش می یابد. در نتیجه یک دایره باطل ایجاد می شود که از رشد برآمدگی پشتیبانی می کند.

نحوه تشخیص سیستوسل

برای تشخیص، پزشک نتایج معاینات و معاینات را تجزیه و تحلیل می کند. برای تشخیص قابل اعتماد، موارد زیر انجام می شود:
– معاینه و بازرسی روی صندلی مخصوص معاینه زنان : پزشک، واژن را با استفاده از اسپکولوم تک برگ انجام می دهد. این کار به پزشک امکان می دهد تا افتادگی مثانه را تشخیص دهد.
– اکوگرافی: با سیستوسل، سونوگرافی مثانه ، جابجایی دیواره خلفی اندام را در زیر سطح شرمگاه نشان می دهد. این انحراف هم در حالت آرام و هم در هنگام زور زدن تشخیص داده می شود. تغییر شکل دیواره حباب به شکل یک مثلث حاد تعیین می شود.
– KUDI: یک معاینه جامع (انجام سیستومتری پر کردن و کشش و همچنین اوروفلومتری) اختلال در عملکرد بسته شدن اسفنکتر مجرای ادراری و همچنین کاهش انقباض دترسور را نشان می دهد.
– روش های آندوسکوپی : با سیستوسل، انجام سیستوسکوپی دشوار است. معاینه منافذ حالب تنها پس از قرار دادن تامپون داخل واژینال امکان پذیر است.
– رادیوگرافی: سیستوگرافی به عنوان یک روش کمکی برای شناسایی افتادگی مثانه در نظر گرفته می شود.

درمان سیستوسل

درمان افتادگی مثانه می تواند محافظه کارانه یا جراحی باشد.
در مراحل اولیه بیماری، درمان با هدف اصلاح بیرون زدگی مثانه انجام می شود. اگر به طور قابل توجهی کاهش یافته است، پس برای عادی سازی کار آن و عملکرد اندام های مجاور، لازم است که یکپارچگی آناتومیکی دیافراگم لگن بازیابی شود.
با درجه خفیف تا متوسط افتادگی مثانه، یک زن باید از فعالیت بدنی سنگین اجتناب کند و همچنین تحت درمان قرار گیرد تا ایجاد فتق تناسلی ایجاد نشود. درمان علامتی نیز توصیه می شود.

درمان محافظه کارانه شامل:

– انجام تمرینات برای تقویت عضلات کف لگن (با استفاده از تکنیک کگل یا انجام فیزیوتراپی به گفته اتابکف).
– مصرف داروهای هورمونی در صورتی که سیستوسل در نتیجه یائسگی یا سندرم پس از اختگی رخ دهد.
– نصب پساری – یک وسیله پزشکی حلقه ای شکل که برای تضعیف دستگاه رباط-عضلانی کف لگن برای حمایت از اندام های لگن استفاده می شود. این روش تسکین دهنده است و برای بیمارانی که از جراحی امتناع می کنند یا برای کسانی که برای آنها منع مصرف دارد توصیه می شود.
– روش های فیزیوتراپی، به عنوان مثال، الکترومیوستیولاسیون، لیزر درمانی. آنها در درمان پیچیده سیستوسل استفاده می شوند.
اگر روش‌های درمانی محافظه‌کارانه بی‌اثر باشند، سیستوسل شدید در بیمار وجود داشته باشد یا عوارضی ایجاد شود، جراحی توصیه می‌شود.