اکثر زنان در مقطعی از زندگی خود لخته شدن خون در دوران قاعدگی را تجربه می کنند. لخته های قاعدگی لکه های ژل مانندی از بافت و خون هستند که در طول قاعدگی از رحم خارج می شوند و رنگ آنها از قرمز روشن تا تیره متغیر است.
لخته های طبیعی در مقابل غیر طبیعی
اگر لخته ها کوچک باشند و فقط گاهی اوقات ظاهر شوند ، معمولا جای نگرانی ندارند. بر خلاف لخته های تشکیل شده در رگ های بدن، لخته های قاعدگی به خودی خود خطرناک نیستند.
عبور منظم لختههای بزرگ در طول قاعدگی میتواند نشانه یک وضعیت پزشکی باشد که نیاز به بررسی دارد.
لخته های طبیعی:
اندازه این لخته ها کوچک بوده و فقط گاهی اوقات، معمولا در ابتدای چرخه قاعدگی دیده می شوند. این لخته ها ممکن است به رنگ قرمز روشن یا تیره ظاهر شوند.
لختههای غیرطبیعی:
اندازه آنها بزرگ بوده و در طول قاعدگی زیاد دیده می شوند. اگر خونریزی قاعدگی شدید یا لخته های بزرگ دارید به پزشک مراجعه کنید. اگر تامپون یا پد قاعدگی خود را هر دو ساعت یا کمتر تعویض می کنید ، بهعنوان خونریزی قاعدگی سنگین در نظر گرفته می شود.
همچنین در صورت دفع لخته و احتمال بارداری، باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. این می تواند نشانه سقط جنین باشد.
علت لخته شدن خون قاعدگی چیست؟
در اکثر زنان در سنین باروری تقریباً هر 28 تا 35 روز یکبار دیواره رحم می ریزد. پوشش داخلی رحم آندومتر نیز نامیده می شود.
آندومتر در طول ماه در پاسخ به استروژن که یک هورمون زنانه است ، رشد می کند و ضخیم می شود. هدف آن کمک به حمایت از تخمک بارور شده است. اگر حاملگی اتفاق نیفتد، سایر رویدادهای هورمونی باعث ریزش پوشش آندومتر می شوند که قاعدگی نامیده می شود و به عنوان سیکل یا پریود نیز شناخته می شود.
هنگامی که آندومتر ریخته می شود، با:
– خون
– محصولات جانبی خون
– مخاط
– بافت
-همراه است ، سپس این مخلوط از طریق دهانه رحم از رحم و از واژن خارج می شود.
با ریزش دیواره رحم، خون در انتهای رحم جمع میشود و منتظر میماند تا دهانه رحم منقبض شود تا محتویات آن خارج شود. برای کمک به تجزیه این خون و بافت غلیظ شده، بدن مواد ضد انعقاد آزاد می کند تا مواد را رقیق کرده و آزادانه تر عبور کنند. با این حال، هنگامی که جریان خون از توانایی بدن برای تولید داروهای ضد انعقاد پیشی میگیرد، لختههای قاعدگی ایجاد میشوند.
این تشکیل لخته خون بیشتر در طول روزهایی که جریان خون بیشتر است مانند روزهای اول قاعدگی، رخ می دهد.
دلایل اصلی لخته شدن قاعدگی چیست؟
عوامل فیزیکی و هورمونی
عوامل فیزیکی و هورمونی می توانند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارند و باعث خونریزی شدیدی شوند که احتمال ایجاد لخته های قاعدگی را افزایش می دهد.
انسدادهای رحمی
شرایطی که رحم را بزرگ یا پر می کند می تواند فشار بیشتری بر دیواره رحم وارد کند که می تواند خونریزی قاعدگی و لخته شدن را افزایش دهد.
انسداد رحم همچنین می تواند در توانایی رحم برای انقباض ، اختلال ایجاد کند. هنگامی که رحم به درستی منقبض نمی شود، خون می تواند در داخل حفره رحم جمع شده و منعقد شود و به لخته هایی تبدیل شود که بعداً خارج می شوند.
انسداد رحم می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
فیبروم ها
فیبروم ها معمولا تومورهای غیر سرطانی و عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد می کنند. علاوه بر خونریزی شدید قاعدگی، آنها همچنین می توانند مشکلات زیر را ایجاد کنند:
– خونریزی قاعدگی نامنظم
– کمر درد
– درد هنگام رابطه جنسی
– بیرون زدگی شکم
– مشکلات باروری
80 درصد زنان در سن 50 سالگی به فیبروم مبتلا می شوند. علت ناشناخته است، اما ژنتیک و هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون احتمالاً در ایجاد آن نقش دارند.
اندومتریوز
آندومتریوز ، شرایطی است که در آن سلولهایی که شبیه پوشش رحم به نام سلولهای آندومتر هستند، در خارج از رحم و داخل دستگاه تولید مثل رشد میکنند. اندومتریوز در حوالی دوره قاعدگی، می تواند باعث ایجاد موارد زیر شوند:
– دوره های دردناک قاعدگی
– تهوع ، استفراغ و اسهال در نزدیکی های پریود
– درد در حین رابطه جنسی
– ناباروری
– درد لگن
– خونریزی غیر طبیعی، که ممکن است شامل لخته شدن باشد یا نباشد.
علت دقیق آندومتریوز مشخص نیست، اگرچه تصور میشود که وراثت، هورمونها و جراحی قبلی لگن در این امر نقش دارند.
آدنومیوز
آدنومیوز زمانی رخ می دهد که پوشش رحم به دلایل نامعلومی به دیواره رحم رشد کند که باعث بزرگ شدن و ضخیم شدن رحم می شود.
علاوه بر خونریزی طولانی مدت و شدید، این عارضه رایج می تواند باعث شود که رحم دو تا سه برابر اندازه طبیعی خود رشد کند.
سرطان
اگرچه نادر است، اما تومورهای سرطانی رحم و دهانه رحم می توانند منجر به خونریزی شدید قاعدگی شوند.
عدم تعادل هورمونی
به منظور رشد و ضخیم شدن مناسب، پوشش داخلی رحم به تعادل استروژن و پروژسترون وابسته است. اگر یکی از آنها خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، ممکن است خونریزی شدید قاعدگی داشته باشید.
برخی از مواردی که می توانند باعث عدم تعادل هورمونی شوند عبارتند از:
– قبل از یائسگی
– یائسگی
– فشار
– افزایش یا کاهش وزن قابل توجه
علامت اصلی عدم تعادل هورمونی، قاعدگی نامنظم است. به عنوان مثال، ممکن است قاعدگی دیرتر یا طولانی تر از حد معمول باشد یا ممکن است قاعدگی رخ ندهد.
سقط جنین
طبق گزارش March of Dimes، نیمی از بارداری ها به سقط جنین ختم می شود. بسیاری از این ضایعات بارداری قبل از اینکه یک زن بداند باردار است اتفاق می افتد.
هنگامی که بارداری زودرس از بین می رود، می تواند منجر به خونریزی شدید، گرفتگی عضلات و لخته شدن خون شود.
لخته های قاعدگی چگونه درمان می شوند؟
کنترل خونریزی شدید قاعدگی بهترین راه برای کنترل لخته های قاعدگی است.
داروهای ضد بارداری هورمونی و سایر داروها
داروهای ضد بارداری هورمونی می توانند رشد دیواره رحم را مهار کنند. یک دستگاه داخل رحمی آزاد کننده پروژسترون (IUD) ممکن است جریان خون قاعدگی را تا 90 درصد کاهش دهد و قرص های ضد بارداری ممکن است تا 50 درصد آن را کاهش دهند.
داروهای ضد بارداری هورمونی همچنین می توانند در کاهش رشد فیبروم ها و سایر چسبندگی های رحمی مفید باشند.
برای زنانی که نمیتوانند یا نمیخواهند از هورمونها استفاده کنند، یک گزینه رایج، داروی ترانکسامیک اسید ( Cyklokapron, Lysteda) است که بر لخته شدن خون تأثیر میگذارد.
عمل جراحي
گاهی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
اتساع و کورتاژ ( C و D) گاهی اوقات به دنبال سقط جنین یا زایمان انجام می شود. اما همچنین می تواند برای تعیین علت زمینه ای خونریزی شدید قاعدگی یا به عنوان درمانی برای شرایط مختلف استفاده شود که شامل گشاد شدن دهانه رحم و خراش دادن پوشش داخلی رحم است. معمولاً در یک محیط سرپایی و تحت بیحسی انجام می شود. در حالی که این کار خونریزی شدید را درمان نمی کند، اما باید چند ماه به بیمار مهلت دهید ، زیرا پوشش دوباره ضخیم می شود.
برای زنان مبتلا به رشد رحمی مانند فیبروم که به خوبی به دارو پاسخ نمیدهند، ممکن است جراحی برای برداشتن تودهها ضروری باشد. نوع جراحی به اندازه و محل توده ها بستگی دارد.
اگر توده، بزرگ باشد، ممکن است به میومکتومی نیاز داشته باشید، که شامل ایجاد یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم است.
اگر توده کوچک باشد، جراحی لاپاراسکوپی اغلب امکان پذیر است. در حین لاپاراسکوپی از برش هایی در شکم استفاده می کنند که کوچکتر هستند و ممکن است زمان بهبودی را کوتاه تر کنند.
در برخی از زنان ممکن است لازم باشد پزشک با جراحی رحم را خارج کند. به این عمل هیسترکتومی می گویند .
منبع