دومین استخوان بلند بدن، استخوان ساق پا است که بخش مهمی از توانایی‌های فرد برای ایستادن و حرکت کردن را پشتیبانی می کند . این استخوان که با نام درشت نی یا تیبیا نیز شناخته می شود همچنین پشتیبانی از ماهیچه ها، تاندون ها، اعصاب و رباط های مهم را نیز برعهده دارد. درد استخوان ساق پا یکی از دردهای شایعی است که بسیاری از افراد از آن شاکی هستند.
استخوان درشت نی تیبیا معمولاً فقط به دلیل آسیب های جدی مانند تصادفات رانندگی یا افتادن از ارتفاع می شکند و بسته به علت شکستگی ممکن است نیاز به جراحی و فیزیوتراپی برای بازگشت توانایی حرکتی وجودداشته باشد. همچنین در صورتی که این استخوان در اثر پوکی استخوان ضعیف شود خطر شکستگی آن نیز افزایش می یابد.
از جمله کارهای مهمی که استخوان درشت نی انجام می دهد می توان به تحمل وزن هنگام ایستادن و حرکت، اتصال ماهیچه ها ، تاندون‌ها و رباط ها های زانو و مچ پا به بقیه بدن و همچنین تثبیت شرایط در هنگام حرکت اشاره نمود. همچنین تمام استخوان های بلند ، استخوان های اندامی هستند که مغز استخوان موجود در آن ها بیشتر از سایرین است و به تولید گلبول های قرمز خون کمک می کند.
این استخوان از زیر زانو تا مچ پا کشیده شده و زانو را در انتهای بالایی یا پروگزیمال و مچ پا را در انتهای پایینی یا دیستال تشکیل می دهد و نسبت به استخوان دیگر ساق پا یعنی نازک نی بزرگتر بوده و به داخل بدن نزدیک تر است.
کدام شرایط و اختلالات باعث درد استخوان ساق پا می شوند؟
شایع ترین مسائلی که بر این استخوان تاثیر گذاشته و باعث درد استخوان ساق پا می شوند ، شامل موارد زیر هستند:
شکستگی تیبیا
همانطور که در بالا نیز اشاره شد از آنجایی که استخوان درشت نی بسیار محکم و قوی است معمولاً در اثر صدمات جدی دچار شکستگی می شود . علائم شکستگی تیبیا شامل درد، تورم، حساسیت به لمس یا فشار، ناتوانی در حرکت دادن پا به صورت معمول، کبودی یا تغییر رنگ ناحیه و تغییر شکل یا برآمدگی ناحیه است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان بیماری است که باعث تضعیف استخوان ها شده و آنها را مستعد شکستگی های ناگهانی و غیرمنتظره می کند . این دسته از افراد تا زمانی که پوکی استخوان باعث شکستن استخوانشان نشود نمی دانند که به پوکی استخوان مبتلا هستند.
معمولاً علائم واضحی برای این بیماری وجود ندارد . به طور معمول زنان و افراد بالای ۵۰ سال بیشتر در معرض افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.
بیماری ازگود شلاتر
بیماری ازگود شلاتر شرایظی است که در آن تاندون ها به بالای استخوان ساق پا کشیده می شوند. بیماری ازگود شلاتر باعث درد در زانو و قسمت بالایی ساق پا می‌شود. این بیماری که به آن زانوی جامپر نیز گفته می شود، معمولاً کودکان و نوجوانان در حال رشد را تحت تاثیر قرار می دهد و علائم آن شامل تورم، حساسیت به لمس و فشار و درد درست زیر کاسه زانو است.
بیماری پاژه استخوان
پاژه استخوان یک اختلال استخوانی مزمن است که باعث می شود استخوان های آسیب دیده به طور مداوم شکسته شده و دوباره رشد کنند . این بیماری معمولاً افراد بالای ۵۰ سال و افراد با اصل و نسب اروپای شمالی را تحت تاثیر قرار می دهد . علائم بیماری پاژه استخوان شامل درد استخوان یا مفصل، خمیدگی بازوها یا پاها، انحنای ستون فقرات و شکستگی استخوان ها می باشد.
شین اسپلینت
شین اسپلینت، زمانی اتفاق می افتد که ماهیچه ها و استخوان های قسمت تحتانی ساق پا، محل قرارگیری استخوان ساق پا یعنی درشت نی را شکسته و باعث التهاب و درد شدید در این ناحیه می شود.
اغلب ورزشکاران دچار درد استخوان ساق پا می شوند ، زیرا فشار مکرر بر این استخوان ، ماهیچه ها و بافت های همبند وارد می کنند .
پزشکان گاهی اوقات شین اسپیلت را سندرم استرس تیبیا داخلی می نامند که شامل یک آسیب بسیار شایع در استفاده بیش از حد است .
این مشکل با استراحت و یخ در اکثر افراد و بدو هیچ گونه مشکل سلامتی طولانی مدت ، بهبود می یابد. با این حال در صورت درمان نشدن، این مشکل پتانسیل تبدیل شدن به شکستگی استرسی تیبیا را دارد.
پیچ خوردگی تیبیا
استخوان درشت نی پایه اصلی اندام تحتانی بوده و بیشتر مسئول حفظ موقعیت و عملکرد صحیح پا و راه رفتن است . پیچ خوردگی داخلی تیبیا یک نقص مادرزادی است که باعث چرخش استخوان درشت نی به قسمت داخلی می شود ، به طوری که انگشتان پا به سمت یکدیگر قرار می گیرند. این وضعیت به پاچنبری نیز معروف است.
پیچ خوردگی تیبیا یک بیماری خوش خیم است که پزشک معمولاً در چهار سال اول زندگی می تواند آن را اصلاح کند.
کبودی استخوان
کبودی استخوان روی ساق پا که ناشی از ضربه مستقیم به پا است می تواند در اثر آسیب هایی مانند زمین خوردن یا ورزش کردن ایجاد شود . این کبودی ها معمولاً در عرض ۴۸ ساعت پس از آسیب ظاهر می شوند و ممکن است تا شش ماه طول بکشد تا بهبود یابند.
کبودی استخوان که با نام کوفتگی استخوان نیز شناخته می‌شود زمانی رخ می دهد که آسیب تروماتیک به استخوان باعث شکستگی های کوچک شود . برخلاف شکستگی استخوان ، اسکن معمولی مانند تصویربرداری با اشعه ایکس خط شکستگی واضح یا تغییر در شکل استخوان را نشان نمی دهد اما این مشکلات در ام‌آرآی ظاهر می شوند.
تروما همچنین به رگ های خونی ، خون و سایر مایعات در بافت ها آسیب می زنند و باعث تغییر رنگ پوست اطراف ناحیه آسیب دیده می شوند، با این حال آسیب معمولا عمیق تر از کبودی های معمولی است که روی پوست ظاهر می شود.
علائم این مشکل شامل درد یا حساسیت طولانی مدت، تورم در بافت نرم یا مفصل، سفتی و سختی و تغییر رنگ در ناحیه آسیب دیده است.
فیبرو دیسپلازی
فیبرو دیسپلازی، یک بیماری نادر و غیر سرطانی استخوان است. حدود ۷ درصد از تمام تومورهای خوش خیم استخوان فیبرو دیسپلازی هستند که مردان و زنان را به یک نسبت تحت تاثیر قرار می دهد.
افراد مبتلا به این بیماری رشد غیر طبیعی بافت فیبری را در محل استخوان تجربه خواهند کرد.
بیشترین اندام هایی که تحت این بیماری قرار می گیرند شامل استخوان ران، ساق پا، دنده، جمجمه، استخوان بازو و لگن هستند.
فیبرو دیسپلازی شامل یک درد مبهم است که با فعالیت و یا با گذشت زمان بدتر می شود، شکستگی استخوان ، انحنای استخوان های پا و مشکلات هورمونی است.
به ندرت این مشکل می تواند سرطانی شود . اگرچه این امر در کمتر از یک درصد افراد رخ می دهد اما علائمی که نشان دهنده سرطانی شدن آن است شامل تورم سریع ناحیه و افزایش سطح درد می باشد.
نحوه پیشگیری از درد استخوان ساق پا
ممکن است نتوان از برخی از شرایطی که باعث درد استخوان ساق پا می شوند مانند شرایط ژنتیکی و حوادث جلوگیری کرد، با این حال می توان به روش‌های زیر از درد استخوان ساق پا که ناشی از آسیب است جلوگیری نمود:
– مراقب باشید بیش از حد به پاها فشار نیاورید.
– از کفش های ضربه گیر استفاده کنید.
– استفاده از پدهای پوشاننده ساق پا
– افزایش تدریجی سطح فعالیت
کدام آزمایشات برای تشخیص علت درد بر روی استخوان درشت نی انجام می شوند؟
رایج ترین آزمایشی که برای بررسی سلامت استخوان ساق پا انجام می شود ، آزمایش تراکم استخوان است . این آزمایش گاهی اوقات اسکن DEXA یا DXA نامیده می شود . تست تراکم استخوان میزان استحکام استخوان ها را با سطوح کم اشعه ایکس اندازه گیری می کند / این روش میزان تحلیل استخوان با افزایش سن را اندازه گیری می کند.
در صورتی که شکستگی تیبیا را تجربه کرده‌اید پزشک یا جراح ممکن است به آزمایشات تصویربرداری دیگری از جمله تصویربرداری توسط اشعه ایکس ، ام آر آی یا سی تی اسکن نیاز داشته باشد.
درمان های رایج برای درد استخوان درشت نی چیست؟
معمولاً درمان خاصی برای درد استخوان ساق پا وجود ندارد، مگر اینکه این استخوان شکسته باشد یا تشخیص پزشک پوکی استخوان باشد.
در این صورت درمان شکستگی تیبیا بستگی به نوع و علت آن دارد . بیمار نیاز به نوعی از بی حرکتی این استخوان با آتل یا گچ گرفتن و احتمالاً جراحی دارد تا استخوان در موقعیت صحیح قرار گیرد و سپس باید آن را در جای خود محکم نموده تا بتواند بهبود یابد.
برای درمان پوکی استخوان، پزشک ممکن است ورزش ، مصرف ویتامین های مکمل ، مواد معدنی و داروها را تجویز کند . مصرف مکمل ها معمولاً تمام چیزی است که برای جلوگیری از پوکی استخوان نیاز است، پزشک همچنین یک برنامه درمانی برای سلامت استخوان را نیز تجویز می کند.
منبع : clevelandclinic – medicalnewstoday
یک پاسخ
سلام بسیار استفاده کردم ممنون از شما