بیماری اسپاسم مری ، به انقباض نامنظم، غیرارادی و گاهی شدید مری گفته می شود . مری، لولهای است که غذا را از دهان به معده میبرد. به طور کلی، مری معمولا برای جابجایی غذا منقبض می شود، اما اسپاسم کمی متفاوت است.
دو نوع اسپاسم مری وجود دارد :
– اسپاسم منتشر مری ، این نوع اسپاسم شامل انقباض نامنظم و ناهماهنگ ماهیچه های مری است. این اسپاسم می تواند از ورود غذا به معده جلوگیری و غذا در مری گیر کند.
– نوع دوم اسپاسمی است که در آن با همان مکانیسمی که هنگام حرکت طبیعی غذا فشرده می شود، فشرده می شود. این انقباضات به غذا اجازه می دهد تا از طریق مری حرکت کند، اما می تواند باعث درد شدید شود.
هر دو نوع اسپاسم مری ممکن است در یک فرد رخ دهد.
به طور کلی اسپاسم مری یک مشکل نادر است. اغلب علائمی که ممکن است با اسپاسم مری اشتباه گرفته شوند، نتیجه مشکلات دیگری مانند بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) یا آشالازی، یک مشکل سیستم عصبی که در آن عضلات مری و اسفنکتر تحتانی مری آنطور که باید کار نمی کنند ، هستند ،. حملات پانیک همچنین می تواند علائمی مشابه اسپاسم مری ایجاد کند.
علل ایجاد اسپاسم
علت دقیق اسپاسم مری مشخص نیست. بسیاری از پزشکان بر این باورند که اسپاسم مری نتیجه نقض فعالیت عصبی است که حرکات بلع مری را هماهنگ می کند. برای برخی از افراد، گرفتگی عضلات می تواند با غذاهای بسیار گرم و بسیار سرد رخ دهد. میکروترومای ناشی از غذای جامد، بیماری های عفونی مانند سرخک، مخملک یا آنفولانزا، استرس، بیماری های التهابی مخاط مری (ازوفاژیت، زخم معده و اثنی عشر) نیز از علل احتمالی اسپاسم مری در نظر گرفته می شوند.
علائم اسپاسم مری
گاهی اوقات اسپاسم مری هیچ علامتی ایجاد نمی کند. اسپاسم عضلانی در سرتاسر مری معمولاً به صورت درد قفسه سینه در زیر ناحیه استرنوم احساس می شود که همزمان با مشکل در بلع (دیسفاژی) ، مصرف مایعات (به خصوص خیلی گرم یا سرد) و غذاهای جامد ایجاد می شود.
اسپاسم مری همچنین می تواند باعث درد شدید بدون مشکل در بلع شود. این درد، که اغلب به عنوان درد فشردگی زیر استخوان سینه توصیف میشود، می تواند همراه با ورزش یا فعالیت ایجاد شود و تشخیص آن را از آنژین صدری (درد قفسه سینه به دلیل بیماری قلبی) برای پزشک دشوار می کند.
تشخیص
اسپاسم مری اغلب با بررسی سابقه پزشکی بیمار قابل تشخیص است. ممکن است پزشک چند سوال از بیمار بپرسد که چه غذاها یا مایعاتی باعث ناراحتی شده اند، این علائم در کجا احساس می شوند و چگونه احساس می کند که غذا در مری گیر کرده است و …
تشخیص اسپاسم مری را می توان با آزمایش های خاصی از جمله مانومتری مری تایید کرد . مانومتری مری فشار را اندازه گیری می کند. مطالعه دوم تصویربرداری توسط اشعه ایکس با بلع اولیه محلول باریم است که به پزشک این امکان را می دهد تا مری را به صورت بصری بررسی کند.
آزمایشهای خاص دیگری نیز ممکن است انجام شود تا مشخص شود که آیا علائم ناشی از بیماریهای دیگری مانند GERD، رفلاکس معکوس غذا و شیره معده و غیره وجود دارد یا خیر.
نحوه درمان بیماری اسپاسم مری
درمان اسپاسم مری شامل درمان سایر مشکلاتی است که می تواند اسپاسم مری را بدتر و تشدید کند. به عنوان مثال، GERD معمولاً با تغییرات رژیم غذایی، تغییر شیوه زندگی و داروهایی که میزان اسید معده را کاهش میدهند، درمان میشود.
در اینجا مواردی وجود دارد که می تواند به درمان GERD و اسپاسم مری کمک کند:
– خوردن وعده های غذایی کوچک و مکرر بهتر از خوردن ۲ تا ۳ وعده غذایی بزرگ در روز است.
– 2 تا 3 ساعت بعد از خوردن غذا از رفتن به رختخواب اجتناب کنید . میان وعده های شب خوردنی های مفیدی نیستند.
– مصرف زیاد شکلات، نعناع و الکل می تواند ریفلاکس را بدتر کنند. این موارد دریچه بین مری و معده را شل می کنند.
– غذاهای تند، غذاهای پر اسید (گوجه فرنگی و پرتقال) و قهوه نیز می توانند این مشکل را تشدید کنند.
– خوابیدن روی بالش بلند به مدیریت GERD در شب کمک می کند.
– استعمال دخانیات باعث تشدید این مشکل می شود.
– اگر اضافه وزن دارید، باید وزن کم کنید. کاهش حتی چند پوند اضافی واقعا می تواند کمک کننده باشد.
اسپاسم مری را می توان مستقیماً با داروهایی که عضلات مری را شل می کنند درمان کرد. اما این داروها همیشه کمک نمی کنند. جالب است که برخی از داروهای ضد افسردگی حتی اگر افسردگی نداشته باشید می توانند به مدیریت درد کمک کنند. اما فقط پزشک باید آنها را تجویز کند.
مبارزه با استرس و اضطراب و انجام تمرینات تنفسی نیز می تواند در درمان اسپاسم مری موثر باشد.
به ندرت، برای درمان اسپاسم مری به جراحی نیاز است . در حین عمل، جراح عضلات قسمت تحتانی مری را برش می دهد. اما این روش واقعاً فقط در موارد شدید که سایر درمانهای اسپاسم مری شکست خورده است ، انجام میشود.