استفراغ خونی علامت هشدار دهنده چه بیماری است؟

استفراغ خونی یا هماتز به بالا آوردن محتویات معده مخلوط با خون یا فقط خون اطلاق می شود .
این مسئله می ‌تواند نگران کننده باشد اما ، در برخی موارد این مشکل به دلیل علل های جزئی مانند بلع خون ناشی از آسیب دهان یا بینی اتفاق می‌افتد .این شرایط جزئی به احتمال زیاد هیچ آسیبی در دراز مدت ایجاد نخواهند کرد .
استفراغ خونی همچنین ممکن است ناشی از شرایط حدی ترمانند آسیب های داخلی ، خونریزی یا پارگی اندام ها باشد.
خون برگشتی ممکن است قهوه ای ، قرمز تیره یا قرمز روشن به نظر برسد. رنگ خون استفراغ شده اغلب می ‌تواند به منبع و شدت خونریزی اشاره داشته و سرنخ های مهمی را به پزشک بدهد.
به عنوان مثال خون تیره تر به طور کلی نشان می ‌دهد که خونریزی از منابع گوارشی فوقانی مانند معده ایجاد شده است . همچنین خون تیره تر نشان می دهد که منبع خونریزی کمتر بوده اما خونریزی به صورت سریع و مداوم است.
از طرف دیگر رنگ قرمز روشن خون در استفراغ نشان دهنده یک دوره خونریزی حاد از مری یا معده است.
رنگ خون ممکن است همیشه منبع و شدت خونریزی را نشان ندهد ، بنابراین این مسئله پزشک را وادار به بررسی می‌کند.

چرا استفراغ خونی ایجاد می ‌شود؟

دلایل زیادی برای ایجاد استفراغ خونی وجود دارد و شدت آنها از خفیف تا شدید متغیر است . اما به طور معمول آسیب ، بیماری و مصرف دارو ایجاد می شود.
این مسئله ممکن است به دلیل شرایط جزئی مانند موارد زیر ایجاد شود :
– تحریک مری
– خون دماغ
– بلعیدن خون
– پارگی در مری به دلیل سرفه یا استفراغ مزمن
– بلعیدن یک جسم خارجی

سایر علل شایع استفراغ خونی عبارتند از :

– زخم معده
– عوارض جانبی مصرف آسپرین
– ورم یا التهاب معده
– عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
– پانکراتیت

علل جدی‌ تر استفراغ خونی عبارتند از :

– سیروز
– سرطان مری
– فرسایش مخاط معده
– سرطان پانکراس

علائم استفراغ خونی شامل چیست؟

– حالت تهوع
– ناراحتی و درد شکمی
– استفراغ محتویات معده

استفراغ خونی می تواند نشان دهنده یک فوریت‌ پزشکی جدی باشد بنابراین ، باید در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید به سرعت به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

– سرگیجه
– تاری دید
– ضربان سریع قلب
– تغییرات در تنفس
– ایجاد پوست سرد یا ملتهب
– ‏گیجی
– غش کردن
– درد شدید شکم
– استفراغ خون پس از آسیب

تشخیص علت استفراغ خونی چگونه انجام می شود؟

از آنجایی که بسیاری از مشکلات سلامتی بالقوه وجود دارد که می تواند باعث ایجاد استفراغ خونی شود ، پزشک برای تشخیص علت پس از معاینه و پرسیدن سوالاتی در مورد علائم و اینکه آیا اخیراً مجروح شده اید یا خیر، تشخیص را شروع می کند.
پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری پزشکی را برای بررسی داخل بدن تجویز کند . تصویربرداری ناهنجاری های موجود در بدن مانند پارگی اندام ها یا رشد غیر طبیعی را نشان می دهند.
شایع ترین روش های تصویربرداری برای بررسی علت این مشکل عبارتند از :

– سی تی اسکن
– آندوسکوپی
– سونوگرافی
– تصویر برداری توسط اشعه ایکس
– ام آر آی

پزشک ممکن است از آندوسکوپی فوقانی برای جستجوی خون در معده استفاده کند . در این روش در حالی که بیمار آرام است پزشک یک لوله کوچک و انعطاف پذیر به نام آندوسکوپ را در دهان بیمار وارد و آن را تا معده و روده کوچک پایین می برد . یک دوربین فیبر نوری در لوله به پزشک این امکان را می ‌دهد تا محتویات معده را دیده و داخل آن را از نظر وجود خونریزی بررسی کند.
پزشک ،همچنین ممکن است آزمایش خون را برای بررسی شمارش کامل خون تجویز کند که این روش به ارزیابی میزان خون از دست رفته کمک می کند.
ممکن است لازم باشد بیوپسی نیز انجام شود تا مشخص شود که آیا منبع خونریزی التهابی ، عفونی یا سرطانی است یا خیر. ممکن است آزمایش های اضافی بر اساس نتیجه شمارش خون تجویز شوند.

درمان استفراغ خونی چگونه انجام می شود؟

بسته به میزان خون از دست رفته ممکن است به تزریق خون نیاز باشد . انتقال خون ، خون اهدا کننده را از طریق تزریق داخل وریدی جایگزین خون از دست رفته می‌ کند. ممکن است برای آبرسانی مجدد به بدن تزریق سرم نیز تجویز شود.
پزشک برای توقف استفراغ یا کاهش اسید معده داروهایی را تجویز می کند. در صورتی که زخم و وجود داشته باشد برای آن نیز دارو تجویز می شود.
در موارد شدیدتر خونریزی دستگاه گوارش فوقانی متخصص گوارش آندوسکوپی فوقانی را انجام داده می دهد تا نه تنها منبع خونریزی را تشخیص دهد بلکه آن را نیز درمان کند .
در موارد شدیدتر مانند سوراخ شدن معده یا روده ممکن است نیاز به جراحی باشد . در این گونه موارد ممکن است زخم ، خونریزی یا آسیب داخلی وجود داشته باشند.
مصرف برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها مانند غذاهای بسیار اسیدی و نوشیدنی های الکلی از آنجا که احتمال استفراغ خونی را افزایش می ‌دهند ممنوع شده و پزشک ممکن است رژیم غذایی خاصی برای کاهش خطرات تجویز کند.