علت نفخ شکم چیست؟

دلایل زیادی برای نفخ شکم وجود دارد از جمله احتباس مایعات، سندروم روده تحریک پذیر و عفونت . با این حال برای اکثر افراد علت نفخ نسبتاً بی ضرر است و می توان آن را در خانه درمان کرد.
نفخ شکم می ‌تواند نگران‌کننده باشد به خصوص زمانی که بسیار دردناک باشد . برخی از افراد متوجه می‌ شوند که شکمشان متورم یا بد شکل به نظر می رسد یا ممکن است درد شدید شکم را تجربه کنند. با این حال در بسیاری از موارد علت ممکن است چیزی به سادگی سوءهاضمه یا تجمع بیش از حد گاز در معده و روده باشد.
نفخ به ندرت باعث نگرانی می شود اگر:
– به غذا خوردن مرتبط است
– با گذشت زمان بدتر نمی شود.
– ظرف یکی دو روز از بین می رود.

علل نفخ شکم

نفخ شکم چیز غیرعادی نیست . بعضی از افراد بارها و بارها همان نوع نفخ را تجربه می‌ کنند . نفخی که از الگوی قابل پیش‌بینی پیروی می‌کند معمولاً جای نگرانی ندارد . وقتی الگو تغییر می ‌کند یا بدتر از حد طبیعی می‌شود ممکن است به دلیل یکی از شرایط زیر باشد :

گاز

تجمع گاز در معده و روده از شایع ترین علل نفخ است . سایر علائم احتمالی عبارتند از:
آروغ زدن بیش از حد
نفخ بیش از حد
احساس میل شدید به اجابت مزاج
احساس تهوع
نفخ ناشی از گاز باعث ناراحتی خفیف تا درد شدید می شود . برخی از افراد احساس می‌کنند چیزی در شکمشان به دام افتاده است . گاز می تواند ناشی از
– غذاهای خاص از جمله سبزیجات مانند گل کلم، کلم بروکلی و کلم
– یک نوع عفونت معده
– بیماری های مزمن مانند بیماری کرون
– سوء هاضمه و یک سری شرایط دیگر
در بیشتر موارد گاز پس از چند ساعت خود به خود از بین می رود.

سوء هاضمه

سوء هاضمه , ناراحتی یا درد در معده است . اکثر افراد هر از گاهی دوره های کوتاهی از سوءهاضمه را تجربه می کنند که اغلب ناشی از:
– غذا خوردن بیش از حد
– الکل بیش از حد
– داروهایی که معده را تحریک می کنند مانند ایبوپروفن

عفونت جزئی معده

سوءهاضمه مکرر که به نظر نمی رسد با غذا یا سایر دلایل ظاهری مرتبط باشد می ‌تواند نشانه‌ای از چیزی جدی ‌تر باشد . علل احتمالی شامل زخم معده ، سرطان یا نارسایی کبد است.

عفونت

عفونت معده می ‌تواند باعث ایجاد گاز شود که ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
– اسهال
– حالت تهوع
– استفراغ
– دل درد
عفونت معده اغلب به دلیل باکتری هایی مانند اشرشیاکلی یا هلیکوباکتری پیلوری یا عفونت‌های ویروسی مانند نوروویروس یا ‏روتاویروس هستند.
عفونت های معده معمولاً پس از چند روز خود به خود از بین می ‌رود با این حال برخی از افراد ممکن است به شدت دچار کم آبی شوند یا در طی چند روز بد تر شوند . در این افراد در صورتی که نفخ با موارد زیر همراه باشد باید به پزشک مراجعه کنند
– تب
– مدفوع خونی
– استفراغ شدید و مکرر

رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک (sibo)

معده و روده محل نگهداری انواع باکتری ها هستند که بسیاری از آنها برای هضم غذا به بدن کمک می‌کند. برهم زدن تعادل این باکتری ها می تواند منجر به افزایش باکتری های مضر موجود در روده کوچک شود. این به عنوان رشد بیش از حد باکتری روده کوچک یا SIBO شناخته می‌ شود که باعث نفخ و اسهال مکرر می شود و ممکن است منجر به مشکلاتی در هضم غذا و جذب مواد مغذی شود . برای برخی SIBO می‌تواند منجر به پوکی استخوان یا کاهش وزن ناخواسته شود.

احتباس مایعات

خوردن غذاهای شور، عدم تحمل غذایی و تجربه تغییرات در سطوح هورمونی همگی می توانند باعث شوند بدن فرد مایعات بیشتری نسبت به حالت قبلی حفظ کند . برخی از زنان متوجه ممکن است متوجه شوند که بلافاصله قبل از شروع قاعدگی یا در اوایل بارداری نفخ می کنند اما دلیل احتباس مایعات می تواند علت جدی تری مانند دیابت یا نارسایی کلیه داشته باشد و اگر نفخ از بین نرفت فرد باید با پزشک صحبت کند.

عدم تحمل غذایی

برخی از افراد پس از خوردن برخی غذاها دچار نفخ می شوند . به عنوان مثال ، افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند ، افرادی که به گلوتن حساسیت دارند یا بیماری سلیاک دارند. نفخ معمولا خود به خود از بین می ‌رود اما ممکن است باعث اسهال یا درد معده شود.

اختلالات مزمن

بیماری کرون به خوبی شناخته نشده است و اغلب زمانی تشخیص داده می‌ شود که علائم آی بی اس باعث التهاب دستگاه گوارش ‌شود .
آی بی اس اختلالات مزمن روده است و مانند سندروم روده تحریک پذیر و بیماری کرون می تواند باعث نفخ مکرر شود.
آی بی اس و کرون می‌توانند باعث گاز، اسهال، استفراغ و کاهش وزن ناخواسته شوند.

گاستروپارزیس

گاستروپارزی اختلالی است که بر تخلیه معده تاثیر می گذارد و ماهیچه های معده به درستی کار نمی کند که باعث می شود غذا بسیار کند تر از معده و روده عبور کند . علائم عبارتند از:
– نفخ
– یبوست
– احساس سیری خیلی سریع هنگام غذا خوردن
– از دست دادن اشتها
– سوزش سر دل
– تهوع و استفراغ
– درد و ناراحتی
بیماری دیگری مانند دیابت یا کم‌کاری تیروئید معمولاً باعث گاستروپارزی می شود.

اختلالات زنان و زایمان

برخی از مشکلات زنان باعث درد معده می شود . در برخی از زنان اندومتریوز می‌ تواند باعث گرفتگی و نفخ شود . این زمانی اتفاق می‌افتد که پوشش داخلی رحم به معده یا روده می چسبد . درد ارجاعی از لگن نیز ممکن است شبیه به نفخ باشد.

یبوست

یبوست اغلب باعث نفخ می شود، علل یبوست عبارتند از:
– کم آبی بدن
– عدم وجود فیبر کافی در رژیم غذایی
– عدم تحمل غذایی
– بارداری
– برخی اختلالات روده
– کمبود مواد مغذی از جمله منیزیم
– داروهای خاص
بیشتر افراد در دوره‌های کوتاه مدت یبوست هستند.

علل دیگر

به طور معمول نفخ شکم ممکن است به دلیل سایر شرایط جدی باشد . افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا یا بیماری کیسه صفرا ممکن است درد شدید شکمی را تجربه کنند که شبیه به نفخ است .
سرطان معده یا روده نیز ممکن است منجر به ناراحتی و نفخ شکم شود . آسیت بیماری دیگری است که منجر به درد شکم و نفخ می شود . آسیت تجمع مایع در حفره شکم در طی یک دوره زمانی مشخص است . رایج ترین علت این بیماری، بیماری کبدی است.

درمان نفخ شکم

معمولا نفخ را با خیال راحت می توان در خانه درمان کرد . برخی از گزینه هایی که ممکن است کمک کنند عبارتند از:
– داروهای بدون نسخه از جمله آنتی اسیدها یا بیسموت سالیسیلات
– قرار دادن یک پد حرارتی روی معده
– آب آشامیدنی
– خوردن نعناع
– نوشیدن آب گازدار
– مصرف ملین برای رفع یبوست