تشخیص سنگ کلیه با سی تی اسکن

 تشخیص سنگ کلیه با سی تی اسکن ، یکی از دقیق ترین روش هایی است که باعث تایید سنگ کلیه در بیماران می شود. در این اسکن از یک کامپیوتر و پرتوی اشعه ایکس استفاده می شود تا از قسمت داخلی بدن تصویربرداری انجام شود . در این مقاله به معرفی و بررسی سنگ کلیه و استفاده از سی تی اسکن برای تشخیص سنگ کلیه پرداخته ایم.

بررسی اهمیت تشخیص سنگ کلیه با سی تی اسکن

سنگ کلیه چیست؟

سنگ کلیه که به آن نفرولیتاسیس یا Urolithiasis نیز گفته می شود، سنگ هایی هستند که از مواد معدنی و نمکی ساخته شده و در کلیه ها شکل می گیرند .
رژیم غذایی نامناسب، افزایش وزن بیش از حد بدن، برخی از بیماری ها و شرایط پزشکی و مصرف برخی مکمل ها و داروهای خاص از جمله دلایل عمده ایجاد سنگ در کلیه می باشند.
سنگ کلیه می تواند در هر بخشی از دستگاه ادراری از کلیه تا مثانه تاثیر بگذارد و غالبا هنگامی که ادرار غلیظ می‌شود سنگ تشکیل می‌شود و باعث می‌شود مواد معدنی متبلور شده و به هم بچسبند.
عبور خون یا ادرار از میان سنگ های کلیه می‌تواند بسیار دردناک باشد، اما اگر سنگ کلیه به موقع تشخیص داده شود این سنگ ها باعث آسیب دائمی نمی شوند.
بسته به وضعیت بیمار ممکن است تنها به داروهای ضد درد و نوشیدن آب زیاد برای دفع سنگ کلیه نیاز باشد ،اما در صورتی که سنگ در مجاری ادراری قراربگیرد و یا با عفونت ادراری همراه شود عوارض ایجاد می کند، بنابراین نیاز به عمل جراحی نیز می باشد .
در صورتی که بیمار در معرض خطر ابتلاء مجدد به سنگ کلیه باشد، پزشک ممکن است معالجات پیشگیری را برای کاهش خطر ابتلاء مجدد به سنگ کلیه انجام دهد .

انواع سنگ های کلیه

– سنگ های کلسیمی

این نوع سنگ ها معمولاً به شکل کلسیم اگزالات است. اگزالات ماده ای است که روزانه توسط کبد ساخته شده و یا از رژیم غذایی جذب می شود. جراحی بای پس روده و چندین اختلالات متابولیک نیز می توانند غلظت کلسیم یا اگزالات در ادرار را افزایش دهند.
سنگ های کلسیم ممکن است به شکل کلسیم فسفات نیز ایجاد شوند . این نوع سنگ ها در شرایط متابولیکی مانند اسیدوز توبولار کلیه شایع‌ تر هستند ، همچنین ممکن است با برخی از داروهای مورد استفاده در درمان میگرن یا تشنج مانند توپیرامات ایجاد شوند.

– سنگ های استروویت

این نوع سنگ ها در پاسخ به عفونت ادراری تشکیل می شوند و می توانند به سرعت رشد نموده و کاملاً بزرگ شوند.

– سنگ های اسید اوریک

سنگ های اسید اوریک در افرادی که مایعات زیادی از دست می دهند، مانند کسانی که دچار اسهال مزمن یا سوءجذب هستند ،افرادی که رژیم غذایی دارای پروتئین بالا مصرف می‌کنند و کسانی که دیابت یا سندروم متابولیک دارند، می تواند تشکیل شود.
برخی از عوامل ژنتیکی نیز ممکن است خطر ابتلا به سنگ های اسید اوریک را افزایش دهند.

– سنگ‌های کیستین

این سنگ ها در افراد مبتلا به اختلال ارثی به نام سیستینوریا شکل می‌گیرد که باعث می شود کلیه ها یک اسید آمینه خاص را بیش از حد دفع کنند.

علائم بیماری سنگ کلیه

معمولاً تا زمانی که سنگ درون کلیه حرکت نکند ، علائمی ایجاد نمی کند .
در صورتی که سنگ درون لوله هایی که کلیه و مثانه را به یکدیگر متصل می کنند، ایجاد شود ممکن است جریان ادرار را مسدود کرده و باعث تورم کلیه و اسپاسم مجاری ادرار شود که می تواند بسیار دردناک باشد. در این مرحله ممکن است بیمار علائم زیر را تجربه کند :
– درد شدید در پهلو ، پشت و زیر دنده ها
– دردی که به قسمت های تحتانی شکم و کشاله ران کشیده می شود.
– مدردهایی که به صورت امواج وارد بدن شده و به شدت نوسان دارند.
– درد یا سوزش هنگام ادرار کردن

علائم و نشانه های دیگر این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشند :

– ادرار صورتی، قرمز یا قهوه ای
– ادرار تیره یا بدبو
– نیاز مداوم به ادرار کردن و یا ادرار کردن به مقدار کم
– تهوع و استفراغ
– در صورت وجود عفونت تب و لرز وجود دارد.
با حرکت سنگ در مجاری ادراری بیمار، ممکن است درد ناشی از سنگ کلیه تغییر کند. به عنوان مثال ممکن است مکان درد تغییر کرده و یا شدت آن افزایش یابد.

دلایل استفاده از سی تی اسکن برای تشخیص سنگ کلیه

استفاده از اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن بدون کنتراست (NCCT) دقیق ترین روش تصویربرداری برای تشخیص سنگ کلیه و مدیریت مستقیم آن می باشد.
این روش اندازه گیری دقیقی از وزن سنگ ، محل قرارگیری آن، تراکم و فاصله پوست از سنگ را ارائه می دهد.
همچنین کلسیفیکاسیون عروقی که با سنگ کلیه همراه است از طریق این روش قابل تشخیص می باشد.
سنگ کلیه همچنین با فشار خون بالا ، پوکی استخوان، دیابت، بیماری های قلبی-عروقی و چاقی نیز همراه است.
بنابراین در صورتی که از سی تی اسکن برای تشخیص سنگ کلیه به طور منظم استفاده شود ، می تواند اطلاعات اضافی مفیدی برای کمک به مدیریت بیماری نیز ارائه دهد و یافته های حاصل از آن ارتباطات جالبی را نشان می دهد و با سرعت بالا یا انرژی دوگانه ممکن است سنگ های ریز را نیز نمایان کند.

نحوه انجام سی تی اسکن

برای انجام سی تی اسکن از بیمار خواسته می‌شود که لباس های خود را با لباس های گشاد و راحت بیمارستانی عوض کند و کلیه زیورآلات و اشیاء فلزی را از خود جدا کند .
با توجه به اینکه انجام سی تی اسکن برای تشخیص سنگ کلیه بدون کنتراست انجام می شود، بنابراین بیمار می تواند تمام داروهای خود را مصرف نموده و مواد غذایی را قبل از انجام سی تی اسکن مصرف کند.
بیمار باید بر روی یک تخت دراز کشیده تا در طی انجام سی تی اسکن به درون دستگاه هدایت شود.
سپس هنگامی که بیمار به درون دستگاه هدایت شد، اسکنر شروع به چرخش در اطراف آن می کند و اشعه ایکس برای مدت کوتاهی از بدن عبور می کند.
تکنسین در اتاق دیگری قرار خواهد گرفت و کنترل اسکنر را انجام می دهد. بلندگوهای داخلی اسکنر تکنسین را قادر می‌سازد تا با بیمار ارتباط برقرار کند و صدای بیمار را بشنود .
هنگامی که اشعه ایکس توسط بافت های بدن جذب شود ، به رایانه منتقل می‌شود سپس کامپیوتر اطلاعات را به تصاویر تبدیل می کند که این تصاویر توسط رادیولوژیست تفسیر می شوند .
جواب سی تی اسکن ممکن است چند روز پس از انجام آن آماده شود . پس از آماده شدن جواب بیمار می‌تواند آن را به پزشک خود نشان دهد.

برای انجام سی تی اسکن کلیه در کرج به کجا مراجعه کنیم ؟

منبع