چربی خون چیست چه خطرات و علائمی دارد؟

چربی خون که به عنوان کلسترول بالا نیز شناخته می شود، نوع بیماری است که به چندین اختلال اشاره دارد و می‌ تواند منجر به چربی زیاد در خون شود .
کلسترول یک مولکول چربی مومی شکل است که توسط کبد تولید می شود . این ماده برای غشای سلولی سالم ، عملکرد مغز، تولید هورمون و ویتامین ضروری است.
در اثر افزایش چربی خون، این چربی به دیواره رگ ها وارد شده و باعث بسته شدن رگ ها می شود که این مسئله می‌تواند باعث بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی و عروقی یا سکته شود. بنابراین کنترل چربی در خون توسط دارو و تغییر سبک زندگی بسیار مهم است.

بررسی کامل بیماری چربی خون

علائم و نشانه های چربی خون بالا

چربی خون به خودی خود علائمی ایجاد نمی کند، با این حال اگر منجر به بیماری عروق کرونر قلبی (CHD) یا تصلب شرایین در بزرگسالان شود می تواند علائم و مشکلات زیر را ایجاد کند :
– درد یا فشار در قفسه سینه (آنژین)
– انسداد رگ های خونی در مغز و قلب
– فشار خون بالا
– حمله قلبی
– سکته

چه عواملی باعث بالا رفتن کلسترول خون می شوند؟

کلسترول از طریق خون منتقل شده و به پروتئین ها متصل می شود به این ترکیب پروتئین ها و کلسترول، لیپوپروتئین گفته می شود . بر اساس آنچه لیپوپروتئین حمل می کند انواع مختلفی از کلسترول ها وجود دارند.

– لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)

این نوع کلسترول که با نام کلسترول بد نیز شناخته می شود ذرات کلسترول را در سراسر بدن منتقل می کند.
کلسترول LDL در دیواره عروق جمع شده و آنها را سخت و تنگ می کند.

– لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)

لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را گرفته و دوباره به کبد می‌برد.
تری گلیسیرید نیز نوعی چربی است که درصورت ایجاد مقادیر زیاد در خون، خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
عواملی مانند کم تحرکی و چاقی و رژیم غذایی ناسالم باعث ایجاد کلسترول بالا در خون شده و به کاهش کلسترول HDL کمک می‌کنند.
عواملی که از کنترل افراد خارج هستند نیز می توانند باعث ایجاد چربی خون شوند . این عوامل عبارتند از ترکیب ژنتیکی که ممکن است سلول ها را در از بین بردن کلسترول بد باز دارد یا باعث تولید بیش از حد کلسترول در کبد شوند .
رژیم غذایی سرشار از چربی، چربی اشباع و کلسترول شامل پنیر ، زرده تخم مرغ ، گوشت قرمز، غذاهای سرخ شده و فرآوری شده نیز می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند.
یکی دیگر از علل های ایجاد چربی خون می تواند استفاده از داروهای استروئیدی باشد.

عوارض و عوامل بالا بودن چربی در خون

بالا بودن کلسترول می تواند باعث تجمع خطرناک کلسترول و رسوبات دیگر در دیواره های عروق شود (تصلب شرایین). این رسوبات یا پلاک ها می توانند خون را در عروق کاهش دهند که این مسئله می‌تواند منجر به عوارض زیر شود :

– درد قفسه سینه

اگر شریان هایی که خون قلب را تامین می کنند (عروق کرونر) تحت تاثیر قرار بگیرند ، ممکن است درد قفسه سینه یا آنژین علائم بیماری عروق کرونر ایجاد شود.

– حمله قلبی

در صورت پارگی پلاک ها ، خون در محل پارگی لخته می شود در نتیجه جریان خون مسدود و متوقف می شود . در صورتی که جریان خون در بخشی از قلب متوقف شود حمله قلبی رخ می دهد.

– سکته

مشابه حمله قلبی سکته هنگامی رخ می دهد که لخته خون مانع از جریان خون در بخشی از مغز شود.

– سایر اختلالات

دیابت ، بیماری کلیوی و کم کاری تیروئید ممکن است باعث افزایش چربی در خون شوند.

تشخیص بالا بودن چربی در خون

انجام یک آزمایش خون ساده برای بررسی سطح کلسترول خون می تواند در تشخیص این بیماری موثر باشد .
برای اینکه نتایج آزمایش خون کاملا دقیق باشد افراد نباید ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از گرفتن نمونه خون چیزی خورده یا بنوشد.

درمان و بهبودی کلسترول بالا

درمان های اصلی چربی خون عبارتند از :

– تغییر سبک زندگی

انجام ورزش منظم هوازی یک راه مهم برای مبارزه با کلسترول بالا است .همچنین داشتن رژیم غذایی با چربی های اشباع کم، حفظ وزن طبیعی و عدم استعمال دخانیات نیز درمان این بیماری مفید هستند.

– داروها

علاوه بر تغییر سبک زندگی، داروهایی که ممکن است قرص کاهش کلسترول در خون شوند شامل موارد زیر می باشند:

استاتین ها

این داروها می توانند از تولید بیش از حد چربی در کبد جلوگیری کنند و همچنین ماده‌ای را که کبد برای ساخت کلسترول به آن نیاز درد را مسدود می کنند. این مسئله باعث می شود که کبد کلسترول را از خون خارج کند.
استاتین ها همچنین می توانند به بدن کمک کنند تا کلسترول را از رسوبات جمع شده در دیواره بازجذب کند و به طور بالقوه بیماری عروق کرونر را معکوس می کنند.
داروهای حاوی استاتین شامل فلوواستاتین، لوواستاتین، پیتاواستاتین، ‏پروواستاتین، رزوواستاتین و سیمواستاتین میباشند.

رزین های متصل به اسید صفرا

کبد از کلسترول برای تولید اسیدهای صفراوی که ماده‌ای برای هضم غذا می‌باشند، استفاده می‌کند.
رزین ها از جذب کلسترول در خون جلوگیری می کنند.
داروهای کلستیرامین، کلسیولام، کلستیپول با اتصال به اسیدهای صفراوی به طور غیر مستقیم کلسترول را کاهش می دهند.
این امر باعث می شود کبد از کلسترول اضافی برای تولید اسیدهای صفراوی بیشتر استفاده کند که باعث کاهش سطح کلسترول خون می شود.

مهارکننده های جذب کلسترول

روده کوچک کلسترول موجود در رژیم غذایی را جذب کرده و در جریان خون آزاد می کند .
داروی ezetimibe با محدود کردن میزان جذب کلسترول غذایی به کاهش کلسترول خون کمک می کند. ازتیماب را می توان همراه با داروی استاتین استفاده نمود.

داروهای تزریقی

دسته جدیدتری از داروها معروف به مهارکننده‌های PCSK9 می توانند به کبد کمک کنند تا کلسترول، LDL بیشتری را جذب کند که این امر منجر به کاهش میزان کلسترول خون می شود.
داروهای Alirocumab (Praluent) وevolocumab (Repatha) ممکن است در افرادی که بیماری ژنتیکی دارند که باعث بالا رفتن LDL می‌شود یا در افرادی که سابقه بیماری کرونر دارند و یا افرادی که استاتین ها یا سایر داروهای پایین آورنده کلسترول را نمی توانند تحمل کنند ، استفاده شوند.