تنسموس رکتوم چیست و چطور درمان می شود؟

تنسموس رکتوم یا تنسموس، احساس ناتوانی در تخلیه روده بزرگ است، حتی اگر مدفوعی برای دفع باقی نمانده باشد. چندین بیماری می تواند باعث تنسموس شود که شامل بیماری التهابی روده (IBD) ، سرطان کولورکتال ، و اختلالاتی است که بر نحوه حرکت ماهیچه‌ها غذا در روده تأثیر می‌گذارد. این بیماری می تواند دردناک باشد، به خصوص اگر با گرفتگی یا سایر علائم گوارشی ظاهر شود. علائم ممکن است بیایند و از بین بروند، یا ممکن است در طولانی مدت باقی بمانند.
تنسموس وزیکال یک بیماری جداگانه است که به مثانه مربوط می شود. فرد احساس می کند که نمی تواند مثانه را خالی کند، حتی زمانی که ادرار وجود ندارد.
تنسموس به تمایل مداوم و دردناک برای تخلیه روده، با وجود خالی بودن روده اشاره دارد و اغلب شامل گرفتگی، زور زدن غیرارادی و دفع کمی مدفوع است.
این احساس به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از سایر مشکلات سلامتی است که می تواند بر سیستم گوارشی تأثیر بگذارد. این مسائل ممکن است شامل شرایط التهابی روده یا اختلالات حرکتی باشد که ممکن است بر حرکات طبیعی روده تأثیر بگذارد.

انواع تنسموس

اگرچه اصطلاح تنسموس معمولاً به تنسموس رکتوم اشاره دارد، برخی از افراد ممکن است از اصطلاح تنسموس تاولی استفاده کنند . این کلمه احساس تخلیه ناقص مثانه پس از دفع ادرار را توصیف می کند. مشابه تنسموس رکتوم، که بر عملکر مثانه تاثیر می گذارد.

علائم تنسموس

تنسموس رکتوم، که به میل مکرر به دفع مدفوع اشاره دارد، خود یک علامت است. افراد ممکن است علائم دیگری را در کنار آن تجربه کنند، از جمله:
– درد شکم و رکتوم
– خونریزی از رکتوم
– حالت تهوع یا استفراغ
– لرز یا تب

علل ایجاد تنسموس

تنسموس رکتوم ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. شایع ترین علت التهاب روده بزرگ است که می تواند ناشی از یک علت غیر عفونی یا عفونی باشد.
یکی از علل التهاب روده بزرگ IBD است. یک اصطلاح چتر برای چندین بیماری طولانی مدت است که شامل التهاب مزمن روده می شود. کولیت اولسراتیو و بیماری کرون اشکال رایج IBD هستند.
پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث IBD می شود، اما عوامل متعددی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند. یک نظریه این است که سیستم ایمنی به اشتباه به دستگاه گوارش حمله می کند. ممکن است یک جزء ژنتیکی نیز وجود داشته باشد.
IBD می تواند باعث التهاب و زخم دستگاه گوارش شود که می تواند منجر به باریک شدن یا انسداد روده و سوراخ شدن یا زخم شدن دیواره روده شود. این تغییرات دفع مدفوع را دشوارتر می کند و به ایجاد تنسموس کمک می کند.
سایر شرایط مرتبط با تنسموس عبارتند از:
– عفونت روده بزرگ، به علت باکتری یا ویروس
– کولیت ایسکمیک، التهاب روده بزرگ به دلیل کاهش جریان خون در آن ناحیه
– دیورتیکولیت ، که زمانی رخ می دهد که التهاب و برآمدگی در دیواره روده بزرگ وجود دارد
– التهاب روده بزرگ در اثر تشعشعات
– حرکت غیر طبیعی غذا یا مواد زائد در دستگاه گوارش
– سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
– هموروئید پرولاپس
– آبسه رکتوم
– سوزاک رکتوم
– سرطان روده بزرگ
تنسموس همچنین می تواند از علائم یبوست یا اسهال باشد.

درمان تنسموس

درمان به شدت تنسم و علت آن بستگی دارد.

بیماری التهابی روده

هدف درمان IBD تسکین ناراحتی، دستیابی و حفظ بهبودی علائم و جلوگیری از عوارض است. داروها و جراحی رایج ترین گزینه ها هستند.
داروهای مختلفی برای تسکین علائم IBD از جمله تنسموس موجود است. پزشکان ممکن است موارد زیر را توصیه کنند:

داروهای ضد التهابی

داروهای خوراکی یا مقعدی می توانند التهاب را کاهش دهند و به بهبود یا حفظ آن کمک کنند.

سرکوبگرهای سیستم ایمنی

این داروها می توانند پاسخ سیستم ایمنی را که باعث التهاب می شود، مهار کنند.

درمان با کورتیکواستروئید

استروئیدهای سیستمیک می توانند با کاهش التهاب به مدیریت حملات IBD کمک کنند.

مسدود کننده های TNF

این نوع از سرکوب کننده های ایمنی می تواند موادی را در بدن که منجر به التهاب می شود، هدف قرار دهد.

آنتی بیوتیک ها

این دارو می تواند به از بین بردن باکتری هایی که ممکن است باعث ایجاد علائم یا بدتر شدن آنها شوند کمک کند.

تسکین درد

فرد بیمار می تواند از داروهای مسکن در کنار سایر درمان ها استفاده کند.
در برخی موارد، اگر داروها ناکارآمد باشند، ممکن است پزشک جراحی را برای تسکین علائم توصیه کند.

اختلالات حرکتی

هر شرایطی که باعث تسریع یا کند شدن حرکت غذا یا مواد زائد از طریق دستگاه گوارش شود، یک اختلال حرکتی روده است. فرد مبتلا به اختلال حرکتی ممکن است اسهال یا یبوست داشته باشد.

– اسهال

اگر تنسموس ناشی از اسهال عفونی باشد، پزشک ممکن است بسته به علت زمینه ای، آنتی بیوتیک یا داروهای ضد انگلی تجویز کند.
اگر اسهال ناشی از برخی غذاها یا داروها باشد، ممکن است توصیه کنند که از مواد محرک مانند لاکتوز، سوربیتول و کافئین اجتناب کنید.
عوامل ضد اسهال، مانند لوپرامید (Imodium) می توانند به تسکین علائم کمک کند.

– یبوست

اگر تنسموس ناشی از یبوست باشد، یک ملین ممکن است به مدفوع کمک کند تا راحت تر از روده بزرگ عبور کند. اگر یبوست باعث گیرکردن مدفوع شود، ممکن است انسداد ایجاد شود که به عنوان نهفتگی مدفوع شناخته می شود . پزشک ممکن است مدفوع را به صورت دستی خارج کند یا با استفاده از انما ملین رکتوم یا آبیاری با آب آن را شستشو دهد.
تغییرات رژیم غذایی می تواند به یبوست و اسهال کمک کند.

سرطان روده بزرگ

تنسموس می تواند نشانه انسداد ناشی از تومور سرطانی باشد. دکترممکن است ترکیبی از جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی ، بسته به مرحله سرطان و سلامت کلی فرد توصیه کند. برداشتن تومور اغلب تنسموس را تسکین می دهد.
گاهی اوقات پس از جراحی، ضایعات نمی توانند از روده بزرگ عبور کنند. هنگامی که این اتفاق می افتد، فرد به کیسه کولوستومی نیاز دارد .
درمان سرطان روده بزرگ همیشه امکان پذیر نیست. با این حال، مراقبت های تسکینی می تواند به فرد کمک کند در هنگام زندگی با سرطان احساس راحتی بیشتری کند.
گزینه هایی برای بهبود راحتی و کیفیت زندگی فرد مبتلا به تنسموس مرتبط با سرطان عبارتند از :
– درمان های دارویی
– درمان برای تسکین درد
– مداخلات لیزر آندوسکوپی
این موارد سرطان را درمان نمی کنند، اما می توانند به تسکین علائم کمک کنند.

گزینه های مدیریتی بیماری

راه اصلی برای درمان تنسموس، مدیریت مشکل زمینه ای است که باعث آن می شود. پزشک می تواند درمان پزشکی ارائه دهد، اما درمان های خانگی و تنظیم شیوه زندگی نیز ممکن است کمک کننده باشد.

رعایت یک رژیم غذایی متعادل با فیبر بالا

مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر ممکن است به تسکین تنسموس کمک کند. دردستورالعمل های غذایی 2020-2025 برای آمریکایی ها مصرف 36 گرم فیبر در روز بسته به سن، جنس و وضعیت بارداری فرد توصیه می شود.
غذاهای غنی از فیبر عبارتند از:
– سبزیجات
– میوه ها
– غلات کامل
– آجیل و دانه ها
– رژیم غذایی کم فیبر
فیبر می تواند علائم را برای برخی از افراد مبتلا به IBD بدتر کند. وقتی کسی در روده بزرگ انسداد دارد، پزشک ممکن است یک رژیم غذایی کم فیبر را توصیه کند.
فرد بیمار همیشه باید قبل از ایجاد هرگونه تغییر رژیم غذایی با پزشک خود صحبت کند.

مصرف آب

مصرف کم آب و سایر مایعات می تواند منجر به کم آبی بدن شود که یک عامل خطر برای یبوست است. هیدراته ماندن با نوشیدن آب زیاد به نرم نگه داشتن مدفوع کمک می کند و دفع آن را آسان تر می کند.

فعالیت بدنی

ورزش منظم می تواند به تنظیم فعالیت در روده ها کمک کند و بدن را تشویق کند تا برنامه منظمی برای حرکت روده ایجاد کند.

مدیریت استرس

اگر علت اصلی تنسموس IBD استرس باشد، انجام اقداماتی برای کاهش استرس ممکن است مفید باشد. از آنجایی که IBD و علائم آن در دوره‌های استرس شدید تشدید می‌شوند، استفاده از تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن ، تمرین‌های تنفس عمیق و آرام‌سازی پیشرونده عضلانی ممکن است به مدیریت استرس و جلوگیری از شعله‌ور شدن بیماری کمک کند.