زخم بستر چیست؟ چه علائم و نشانه هایی دارد؟

نام آن را حتما شنیده اید ولی زخم بستر چیست؟
زخم بستر تغییرات بافتی دیستروفیک یا اولسراتیو-نکروز است که در بیمارانی که مدت زمان طولانی دراز کشیده اند، ضعیف هستند و در مناطقی از بدن که تحت فشار سیستماتیک طولانی مدت قرار دارد، رخ می دهد.
باید به خاطر داشت که زخم بستر اغلب حتی در بیماران ناتوان نیز رخ می دهد. به عنوان مثال، هنگامی که بافت ها توسط یک پروتز، کرست، قطعات یک دستگاه استئوسنتز خارجی (دستگاه ایلیزاروف) فشرده می شوند، زخم ها ایجاد می شوند. برای ایجاد زخم بستر گاهی 2 تا 6 ساعت بی حرکتی بیمار در بستر کافی است.

زخم بستر چیست و چگونه تشکیل می شود؟

هنگام معاینه ناحیه ای که تحت فشار طولانی مدت قرار گرفته است، صرف نظر از محل آن، رنگ پریدگی و سفتی خفیف بافت ها در ساعات اولیه آشکار می شود. هیچ دردی در این ناحیه وجود ندارد. خیلی سریع پوست مایل به آبی می‌شود، تاول های مختلفی که دارای مایع هستند روی پوست ظاهر می‌شود یا لکه‌ای قرمز رنگ ثابت با لبه شفاف در اطراف ایجاد می‌شود. سپس پوست پاره شده در این مکان آشکار می شود. چند روز بعد، کانون نکروز تشکیل می شود و به دنبال آن چرک و زخم بستر عمیقی ایجاد می شود که نه تنها پوست و بافت زیر جلدی، بلکه بر عضلات و حتی ساختارهای استخوانی نیز تأثیر می گذارد. گاهی اوقات این روند از سطح پوست به عمق بافت های نرم نمی رود، در این موارد، یکپارچگی پوست خیلی دیرتراز بین می رود.

علائم و نشانه ها، مراحل زخم بستر

شایع ترین مکان برای زخم بستر مناطقی است که استخوان های فرد در حالت درازکش یا نشسته بیرون زده است.
به عنوان مثال، هنگام دراز کشیدن به پشت، زخم های بستر در پاشنه، آرنج، استخوان های پس سری، قسمت پایینی لگن و تیغه های شانه اغلب ایجاد می شود. اگر فرد زمان زیادی را به پهلو بگذراند، ایجاد زخم بستر در سمت ران، زانو و غیره نیز رخ می دهد.
زخم بستر چهار درجه دارد:
– زخم بستر اولیه که شبیه قرمزی مداوم هستند. و در صورت تغییر وضعیت بیمار ناپدید می شود.
– در مرحله دوم، پوست به طور مداوم قرمز و پوسته پوسته می شود.
–  پوست از بین می رود ، ممکن است لایه عضلانی بافت ها در معرض دید قرار بگیرند و ترشح ظاهر شود.
– زخم بستر عمیق در یک بیمار عمیقاً بافت ها، تاندون ها و استخوان ها را تحت تأثیر قرار می دهد.

دلایل ایجاد زخم بستر

احتمال ایجاد زخم بستر در شرایط زیر بیشتر است:
– بالا بودن وزن بدن . هر چه فشار قوی تر باشد، خطر زخم بستر بیشتر است.
– وزن بدن خیلی کم ، درذ این صورت بیمار چربی بدن و همچنین ماهیچه ها را از دست می دهد. در نتیجه، بافت نرم بسیار کمتری بین استخوان ها و پوست باقی می ماند و استخوان ها روی پوست فشار می آورند و زخم بستر سریعتر ایجاد می شود.
– اصطکاک بین پوست و سایر مواد و اشیاء.

علل غیر مرتبط با فشار و اصطکاک

– تماس پوست با ادرار، مدفوع با مراقبت نادرست.
– کم خونی و بیماری های مرتبط با اختلالات گردش خون در بافت ها.
– پایین یا بالابودن دمای بدن.
– خشکی یا حساسیت شدید پوست. هر چه بیشتر تحریکات ظاهر شود، احتمال ایجاد زخم بستر بیشتر می شود.
– کاهش مصرف پروتئین .، بدون پروتئین، توده عضلانی کاهش می یابد . در نتیجه، خطر ایجاد زخم بستر افزایش می یابد.
همه این دلایل هم به صورت جداگانه و هم به صورت ترکیبی کار می کنند، اما اغلب چندین عامل به طور همزمان دخیل است.

درمان زخم پزشکی و خانگی

اگر زخم بستر ظاهر شود، پزشک تصمیم می گیرد چه کاری انجام دهد. معمولاً در صورت عدم آسیب، پوست با ابزارهای ملایم تر و اغلب طبیعی درمان می شود و شامل ماساژ نیست .
هنگامی که زخم بستر شروع به ایجاد می کند و آسیبی به پوشش پوست وارد می شود، زخم باید چندین بار در روز با عوامل ضد عفونی کننده درمان می شود . پماد برای زخم بستر، پانسمان هیدروژل و سایر عوامل ترمیم کننده زخم استفاده می شود.
در موارد پیشرفته، زخم نیاز به تمیز کردن دارد که فقط توسط متخصص انجام می شود. پس از این روش، پزشک به شما می گوید که چگونه زخم بستر را بیشتر درمان کنید تا از عفونت جلوگیری کنید. علاوه بر این، زخم بستر در افراد شروع به ترشح مایعات زیادی می کند، بنابراین در صورت وجود چنین ترشحاتی از پانسمان های جاذب مخصوص نیز استفاده می شود.

درمان خانگی

بسیاری از افراد دوست دارند بدانند که زخم بستر را در خانه درمان کنند ، برای این سوال فقط یک پاسخ وجود دارد: در خانه، فقط می توانید آنچه را که دکتر می گوید پس از مشاوره انجام دهید. این امر به ویژه در مرحله سوم یا چهارم زخم بستر، زمانی که خطرات عوارض بسیار زیاد است، اهمیت دارد. داروهای خانگی برای زخم بستر برای بیماران بستری می تواند نه تنها بی اثر، بلکه خطرناک نیز باشد. به عنوان مثال، درمان زخم بستر با تزریق، محلول ها و روغن های غیر استریل می تواند باعث عفونت بافت شود.

نحوه پیشگیری

پیشگیری از زخم بستر برای بیماران بستری به این صورت است که محل درازکشیدن بیمار باید خشک و تمیز باشد و درمان مداوم پوست، خارج کردن مایعات بدن با اجتناب از ایجاد رطوبت بیش از حد انجام گیرد . تغییر وضعیت بیمار، نظارت بر درجه حرارت بدن و سلامت عمومی او، ارائه تغذیه با کیفیت با پروتئین کافی و نظارت بر وزن بدن ضروری است.
هیچ دستور العمل واحدی برای مقابله با زخم بستر وجود ندارد، اما اگر تمام دلایلی که قبلا توضیح داده شد از بین بروند، خطر چنین آسیب شناسی چندین برابر کاهش می یابد.