آفت دهان : علت،علائم و درمان

آفت‌ها ، زخم‌ها و ضایعات کوچک و کم عمقی هستند که بر روی بافت‌های نرم دهان یا در پایه لثه ایجاد می‌شوند. بر خلاف تبخال، آفت روی سطح لب ایجاد نمی شود و مسری نیست. اما ممکن است دردناک باشند و خوردن و صحبت کردن را سخت کند. بیشتر آفت ها، پس از یک یا دو هفته خود به خود از بین می‌روند.

علائم آفت دهان

بیشتر آفت ها گرد یا بیضی شکل با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز هستند. آنها در داخل دهان رو یا زیر زبان، داخل گونه ها یا لب ها، در پایه لثه ها یا روی کام نرم تشکیل می شوند. ممکن است فرد مبتلا، یک یا دو روز قبل از ظاهر شدن واقعی زخم ها متوجه احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش در ناحیه شود.
انواع مختلفی از آفت وجود دارد که شامل زخم های جزئی، ماژور و هرپتی فرم می باشند .

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

– زخم های بزرگ غیر معمول آفت
– زخم‌های عودکننده، با زخم‌های جدید قبل از بهبودی زخم‌های قدیمی یا شیوع مکرر
– زخم های مداوم، دو هفته یا بیشتر
– زخم هایی که به داخل لب ها کشیده می شوند .
– دردی که با اقدامات خودمراقبتی نمی توان آن را کنترل کرد.
– ایجاد مشکل در خوردن یا نوشیدن
– تب بالا همراه با آفت

علل ایجاد آفت دهان

علت دقیق زخم‌های آفتی هنوز مشخص نیست، اگرچه محققان گمان می‌کنند که ترکیبی از عوامل و شیوع بیماری‌ها، در ایجاد آفت دهان نقش دارند.
محرک های احتمالی برای آفت ها عبارتند از:

– آسیب جزئی به دهان در اثر کار دندانپزشکی، مسواک زدن بیش از حد، حوادث ورزشی یا گاز گرفتن تصادفی
– استفاده از خمیر دندان ها و دهان شویه های حاوی سدیم لوریل سولفات
– حساسیت های غذایی، به ویژه به شکلات، قهوه، توت فرنگی، تخم مرغ، آجیل، پنیر و غذاهای تند یا اسیدی
– رژیم غذایی فاقد ویتامین B-12، روی، فولات (اسید فولیک) یا آهن
– پاسخ آلرژیک به باکتری های خاص در دهان بیمار
– هلیکوباکتر پیلوری، همان باکتری که باعث زخم معده می شود
– تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی
– استرس عاطفی

آفت دهان ممکن است به دلیل شرایط و بیماری های خاصی مانند موارد زیر نیز ایجاد شود:

– بیماری سلیاک، یک اختلال روده ای جدی ناشی از حساسیت به گلوتن، پروتئینی که در بیشتر غلات وجود دارد.
– بیماری های التهابی روده، مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
– بیماری بهجت، یک اختلال نادر که باعث التهاب در سراسر بدن از جمله دهان می شود.
– سیستم ایمنی معیوب که در آن سیستم ایمنی به جای پاتوژن ها مانند ویروس ها و باکتری ها به سلول های سالم دهان حمله می کند.
– HIV/AIDS که سیستم ایمنی را سرکوب می کند
بر خلاف تبخال، آفت با عفونت ویروس تبخال همراه نیست.

تشخیص

برای تشخیص زخم آفتی نیازی به آزمایش نیست. پزشک یا دندانپزشک می تواند آنها را با یک معاینه بصری شناسایی کند. در برخی موارد، ممکن است آزمایش هایی برای بررسی سایر مشکلات سلامتی انجام داده شود، به خصوص اگر زخم های آفت شدید و مداوم باشد.

درمان

معمولا برای آفت‌های خفیف که به خودی خود در طی یک یا دو هفته از بین می‌روند، درمان لازم نیست. اما زخم های بزرگ، مداوم یا غیرعادی و دردناک اغلب نیاز به مراقبت های پزشکی دارند. تعدادی از گزینه های درمانی وجود دارد که عبارتند از :

استفاده از دهانشویه

اگر بیمار چندین زخم آفتی داشته باشد، پزشک ممکن است یک دهانشویه حاوی استروئید دگزامتازون
(dek-suh-METH-uh-sown) برای کاهش درد و التهاب یا لیدوکائین برای کاهش درد تجویز کند.

محصولات موضعی

محصولات بدون نسخه و نسخه‌ای (خمیرها، کرم‌ها، ژل‌ها یا مایعات) ممکن است به تسکین درد و تسریع بهبودی کمک کنند(اگر روی زخم‌ها به‌محض ظاهر شدن استفاده شوند) . برخی از محصولات دارای مواد فعال هستند، مانند:
بنزوکائین Anbesol، Kank-A، Orabase، Zilaktin-B
فلوسینونید Lidex، Vanos
پراکسید هیدروژن
بسیاری از محصولات موضعی دیگر برای آفت‌ها وجود دارند، از جمله آن‌هایی که مواد فعال ندارند.

داروهای خوراکی

زمانی که زخم های آفتی شدید هستند یا به درمان های موضعی پاسخ نمی دهند، ممکن است از داروهای خوراکی استفاده شود. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– داروهایی که به طور خاص برای درمان آفت در نظر گرفته نشده اند، مانند درمان زخم روده سوکرالفات (کارافات) که به عنوان یک عامل پوشش استفاده می شود و کلشی سین که معمولاً برای درمان نقرس استفاده می شود.
– داروهای استروئیدی خوراکی، زمانی که زخم های شدید آفتی به درمان های دیگر پاسخ نمی دهند. اما به دلیل عوارض جانبی جدی، آنها معمولا آخرین راه حل هستند.

کوتر کردن زخم ها

در حین کوتر کردن، از یک ابزار یا ماده شیمیایی برای سوزاندن، تراشیدن یا تخریب بافت استفاده می شود.
– دباکترول یک محلول موضعی است که برای درمان زخم‌های آفتی و مشکلات لثه طراحی شده است. این دارو با سوزاندن شیمیایی زخم‌های آفتی زمان بهبودی را تا حدود یک هفته کاهش می‌دهد.
– نیترات نقره ، گزینه دیگری برای کوتر شیمیایی زخم های آفتی است که باعث تسریع بهبودی نمی شود، اما ممکن است به تسکین درد کمک کند.

مکمل های غذایی

در صورت مصرف مقادیر کم مواد مغذی مهم مانند فولات (اسید فولیک)، ویتامین B-6، ویتامین B-12 یا روی، پزشک ممکن است یک مکمل غذایی تجویز کند.
منبع