سونوگرافی بیضه چیست و چه کاربردی دارد؟

سونوگرافی بیضه یک روش تشخیصی و تصویربرداری است که برای تشخیص طیف وسیعی از مشکلات از جمله پیچ خوردگی یا تورشن بیضه‌ ها، سرطان بیضه و اپیدیدیمیت استفاده می شود . با توجه به اینکه در سونوگرافی از اشعه استفاده نمی شود ، بنابراین روشی ایمن، کم خطر و بدون درد محسوب می شود.
در این مقاله به کاربرد های سونوگرافی در شناسایی مشکلات بیضه ، نحوه آماده شدن برای انجام و نحوه انجام این نوع سونوگرافی پرداخته ایم.

سونوگرافی بیضه چیست؟

به طور کلی سونوگرافی یک روش تصویربرداری تشخیصی و پزشکی است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قسمت های داخلی بدن استفاده می کند. این تصاویر می توانند به پزشک در تشخیص بیماری یا جراحت کمک کنند . سونوگرافی بیضه که به آن تصویربرداری اولتراسوند از کیسه بیضه نیز گفته می شود به طور خاص به بررسی بیضه ها می پردازد.
بیضه بخشی از سیستم تولید مثل در مردان می باشد که هدف اصلی آن ایجاد اسپرم و هورمون ها است . بیضه ها درون کیسه ای قرار دارند که به آن اسکروتوم گفته می شود .

چه زمانی از سونوگرافی بیضه استفاده می شود؟

از آنجایی که سونوگرافی از بیضه ها برای طیف وسیعی از مشکلات در مورد اسکروتوم ، بیضه ها و اپیدیدیم استفاده می شود ، پزشک ممکن است در صورت آسیب دیدگی، درد و تورم داخل و اطراف بیضه ها، این نوع سونوگرافی را تجویز کند .
موارد خاصی نیز وجود دارند که در طی آن ها سونوگرافی بیضه ها تجویز می شوند این موارد خاص عبارتند از :

– تست توده غیر طبیعی در بیضه

هنگامی که پزشک ، مشکوک به سرطان بیضه در مرد باشد سونوگرافی بیضه اولین آزمایشی است که تجویز می کند . این اسکن برای کشف این که آیا توده ای که در بیضه ها وجود دارد سرطانی می باشد یا خیر استفاده می شود .
تصاویر حاصل از سونوگرافی می توانند به پزشک برای اندازه گیری و محل قرار گیری توده کمک کنند . این تصاویر همچنین به پزشک در تشخیص اینکه آیا درون توده از مایعات بی ضرر تشکیل شده یا جامد سرطانی کمک می کنند.

– پیچ خوردگی بیضه ها

پیچ خوردگی بیضه یک وضعیت جدی و بسیار دردناک است که نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارد. هنگامی این وضعیت رخ می دهد که طنابی که که خون را به بیضه ها می ریزد پیچیده می شود. در صورتی که این مشکل به سرعت برطرف نشود خون رسانی به بیضه قطع شده و باعث می شود که بافت بیضه از بین برود .
پزشکان معمولاً برای جلوگیری از آسیب بیشتر به بیضه فورا جراحی را انجام می دهند. در صورت ایجاد این مشکل که با درد شدید در بیضه ها مشخص می شود مرد باید فوراً به پزشک مراجعه کند.

– اپیدیدیمیت

اپیدیدیمیت ، التهاب اپیدیدیم که لوله هایی در پشت بیضه ها می باشند که اسپرم را ذخیره و حمل می کنند، است. التهاب اپیدیدیم می ‌تواند باعث ایجاد مایعات در اطراف بیضه شود، در نتیجه توده ای متورم در بیضه ایجاد می‌شود . این مشکل معمولاً در اثر عفونت ایجاد می‌شود.

– ناباروری

با توجه به اینکه بیضه ها اسپرم را ایجاد و ذخیره می کنند ، گاهی اوقات مشکلات تاثیرگذار بر بیضه ها می تواند باعث ناباروری در مردان شود . این مشکلات تاثیر گذار شامل عفونت ، آسیب ، جراحی قبلی یا بیماری است.

 آماده شدن برای انجام سونوگرافی بیضه

قبل از انجام این سونوگرافی، مرد باید لباس های کمر به پایین خود را در بیاورد، سپس باید بر روی یک تخت معاینه دراز کشیده تا سونوگرافیست بتواند تصاویر واضحی از بیضه ها بگیرد. به عبارت دیگر هیچ گونه آمادگی خاصی برای انجام سونوگرافی بیضه ها نیاز نیست.

تجهیزات برای سونوگرافی کردن از بیضه ها به چه صورت است؟

اسکنرهای سونوگرافی از یک رایانه ، صفحه نمایش و یک مبدل متصل تشکیل شده‌اند. مبدل وسیله دستی کوچکی است که به یک میکروفون شباهت دارد. در سونوگرافی های مختلف ممکن است از مبدل های متفاوت با قابلیت های مختلف استفاده شود .
مبدل امواج صوتی نامفهوم و فرکانس بالا را به داخل بدن می فرستد سپس برای گرفتن تصاویر بازگشتی به صداها گوش می کند . اصول کار مبدل مشابه سونار است که توسط قایق ها و زیردریایی ها استفاده می شود .
ژلی که از قبل سونوگرافیست بر ناحیه اعمال کرده است باعث می شود تا هنگامی که مبدل بر روی ناحیه مورد نظر قرار گرفت، امواج صوتی بین مبدل و پوست حرکت کند . سپس تصاویر در صفحه نمایشگر رایانه قابل مشاهده می شوند . رایانه بر اساس بلندی (دامنه) ، فرکانس و مدت زمان لازم برای بازگشت سیگنال سونوگرافی به مبدل، تصاویر را ایجاد می کند همچنین این نکته را در نظر می‌گیرد که صدا از کدام ساختار بدن و یا بافتی عبور می کند.

نحوه انجام سونوگرافی بیضه

این اسکن توسط پزشک متخصص سونوگرافیست انجام می شود . در طول انجام اسکن ممکن است از فرد خواسته شود که به طرفین بدن خود دراز بکشد.
سونوگرافیست برای اطمینان از تماس مناسب بین پروب و بیضه مقداری ژل بر روی اسکروتوم می ریزد. این ژل باعث می‌شود تا مبدل به طور مستقیم بر روی پوست قرار گرفته و تصاویر واضحی گرفته شود .
سونوگرافیست مبدل را بر روی اسکروتوم حرکت داده و مقداری فشار اعمال می کند .
پس از انجام اسکن فرد می تواند ژل را از روی پوست پاک نموده و در همان روز جواب سونوگرافی خود را دریافت کند.

نتیجه گیری

انجام اسکن سونوگرافی راهی مطمئن و موثر برای ایجاد تصویر از داخل بدن برای بررسی مشکلات و بیماری ها می باشد .
سونوگرافی از بیضه ها نیز این امکان را برای پزشک فراهم می‌کند تا بتواند مشکلات تاثیر گذار بر بیضه را تشخیص دهد.

برای انجام سونوگرافی بیضه در کرج به کجا مراجعه کنیم؟

منبع