چه افرادی باید تست سنجش تراکم استخوان را انجام دهند؟

در حال حاضر یک سری آزمایشات و معاینات وجود دارد که افراد می ‌توانند با توجه به سن خود انجام دهند تا مشکلات احتمالی زودتر تشخیص داده شوند . یکی از این آزمایشات سنجش تراکم استخوان است .
سنجش تراکم استخوان که با نام دانسیتومتری نیز شناخته می‌شود ، برای اندازه‌ گیری میزان مواد معدنی و تراکم استخوان ها استفاده می شود .
این کار با استفاده از اشعه ایکس است ، جذب تابش اشعه ایکس انرژی دوگانه مرکزی (DXA یا DEXA) یا اسکن توموگرافی (سی تی اسکن) کامپیوتری مخصوص انجام می شود که از نرم افزار برای تعیین تراکم استخوان لگن یا ستون فقرات استفاده می کند .
در این مقاله راهنمایی‌هایی برای سنجش تراکم استخوان آورده شده است تا آگاهی شما در مورد این تست تشخیصی افزایش یابد .

چه زمانی نیاز به انجام تست استخوان دارید ؟

بسیاری از افراد این آزمایش که راهی برای اندازه گیری قدرت استخوان ها می باشد ، هر چند سال یکبار انجام می دهند .
دلایل اصلی انجام این تست ، یافتن و درمان کاهش تراکم استخوان و جلوگیری از شکستگی و ناتوانی آن می باشد .اما بیشتر مردان و زنان زیر 65 سال نیاز به انجام این آزمایش ندارند .
زیرا اینگونه افراد معمولا دارای پوکی استخوان نیستند و از آن جایی که احتمال شکستن استخوان به دلیل تراکم بالای استخوانی وجود ندارد ، بنابراین ، نیاز به انجام این تست ندارند .
این افراد در صورت داشتن ورزش منظم و مصرف کلسیم و ویتامین d می توانند از پوکی استخوان جلوگیری کنند .

 

تست سنجش تراکم استخوان چگونه انجام می شود؟

سنجش تراکم استخوان یک نوع تست فردی است که بیشتر بر چگالی استخوان هایی مانند مچ دست ، لگن و ستون فقرات متمرکز می‌باشد .در صورتی که این تست در مقایسه با استاندارد هر نوع ناهنجاری را نشان دهد پزشک باید درمان را شروع کند .
برای انجام این تست در هنگام قرارگیری در معرض اشعه نباید اشیای فلزی را با خود حمل کنید . هنگامی که بر روی میز یا تخت مخصوص قرار می گیرید باید ، ثابت بمانید تا تکنسین اشعه ایکس را بر روی نقاط مختلفی از بدن مانند پاشنه یا انگشتان پا ، ساعد یا مچ دست قرار داده و آنها را مشاهده می‌کند .

چه کسانی باید تست سنجش تراکم استخوان را انجام دهند ؟

زنان باید در سن 65 سالگی و مردان 70 سال به بالا از اسکن DEXA استفاده کنند.
همچنین زنان و مردان جوان تر از سنین 50 تا 65 سال باید در صورت وجود عوامل خطر برای پوکی یا کاهش تراکم استخوان این آزمایش را در نظر بگیرند .
زنان جوان تر از ۶۵ سال که حداقل یک عامل خطر مرتبط با پوکی استخوانی را دارا می باشند ، مانند خانم هایی که دچار شکستگی های مچ دست ، ستون فقرات ، لگن یا بازو شده اند ، افرادی که دارای انتشار پراکنده در تراکم استخوان یا خرد شدن مهره ها در رادیوگرافی ها می باشند و افرادی که مبتلا به تروماهایی که خیلی شدید نیست می باشند ، نیز باید تست تراکم استخوان را انجام دهند . زیرا این عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوانی را افزایش می دهند .

سایر عوامل کاهش تراکم استخوان عبارتند از :

– شکستن استخوان در یک حادثه
– ابتلا به آرتریت روماتوئید
– در صورتی که پدر شخص دچار شکستگی لگن شده است.
– استعمال دخانیات و مصرف الکل
– وزن کم بدن
– استفاده از کورتیکواستروئیدها به مدت سه ماه یا بیشتر
– داشتن یک اختلال همراه با پوکی استخوان

بسته به نتایج تست اول ممکن است بعد از گذشت چندین سال به آزمایش پیگیری تراکم استخوان نیز نیاز داشته باشید . در صورت کاهش و افت تراکم استخوان ممکن است به داروهایی نیاز داشته باشید که رایج ترین داروهای درمان پوکی استخوان عبارتند از : Fosamax (آلندرونات) و (Risedronate) Actonel  مصرف این داروها به دلیل معایبی که دارد باید حتما تحت نظر پزشک انجام شود .

برخی از عوارض جانبی این داروها شامل موارد زیر می باشد :

– درد معده
– مشکلات بلع
– سوزش سر دل

عوارض جانبی نادر شامل موارد زیر می باشد :

– درد استخوان ، مفاصل و ماهیچه ها
– ترک در استخوان ران
– از دست دادن توده استخوانی در فک
– مشکلات ریتم قلب بهترین

بهترین درمان برای پوکی استخوان خفیف ، مصرف ویتامین دی و کلسیم می باشد.

مزایای انجام تست سنجش تراکم استخوان

– این تست یک آزمایش غیر تهاجمی است که به روشی ساده و در مدت زمان کوتاه انجام می شود .
– میزان تشعشع مورد نیاز برای انجام آن بسیار کم است .
– سنجش تراکم استخوان در بسیاری از موارد مشخص می‌کند که آیا لازم است یک درمان برای بیمار شروع شود یا خیر . همچنین به نظارت بر پیشرفت درمان نیز کمک می کند .
– این روش آزمایشی معمولاً منجر به عوارض جانبی نمی شود .
– برای انجام سنجش تراکم استخوان نیاز به بیهوشی نیست .
– پس از انجام این تست هیچ اثری از اشعه ایکس بر روی بدن بیمار باقی نمی ماند .
یکی دیگر از مزایای این تست این است که انجام آن به پزشک این امکان را می دهد تا پوکی استخوان را در فرد تشخیص داده و همچنین خطر ایجاد شکستگی در استخوان را مشخص می کند .

چگونگی تفسیر نتایج سنجش تراکم استخوان

با انجام تراکم استخوان گزارش کاملی از نتایج آزمایش به دست می‌آید . نمره آزمون تراکم استخوان در دو نوع سنجیده می شود :

– نمره T

مقدار آن تراکم استخوان شما را در مقایسه با یک بزرگسال با همان جنس با حداکثر ظرفیت استخوان نشان می دهد .
در این مقیاس نمره بین 1.1- یا 2.4 – به عنوان توده استخوانی پایین طبقه بندی می شود و هنگامی که با نمره کمتر از 2.5- مشخص می شود ، پوکی استخوان در نظر گرفته می شود . این نمره به منظور جلوگیری از شکستگی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد .

– نمره Z

مقایسه ای را با گروهی از افراد در همان سن و جنس ، در شرایط جسمی مشابه نشان می‌ دهد . این امر به پزشک این امکان را می دهد تا در صورت لزوم نظارت بر بیماری یا معالجه خاص را شروع کند .

برای انجام تست سنجش تراکم استخوان در کرج به کجا مراجعه کنیم ؟

مرکز تصویربرداری پزشکی بهار ، با جدیدترین تجهیزات روز دنیا و طرف قرارداد با شرکت های بیمه ، برای انجام تست سنجش تراکم استخوان پذیرای مراجعین گرامی است .
امکان دریافت نوبت از طریق تلگرام در سایت فراهم شده است .

منبع